Μια νέα ιδέα θα μπορούσε να εξηγήσει πώς έγινε
αρκετά θερμό το κλίμα του πρώιμου Άρη για να δημιουργηθούν οι ωκεανοί του. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το διοξείδιο του θείου που απελευθερώθηκε
από τα αρχαία ηφαίστεια δημιούργησε μια ισορροπία παρόμοια με τον
κύκλο του γήινου άνθρακα, που έλεγξε το κλίμα.
Πώς
φαίνεται υδάτινος πάγος διαστημικό σκάφος Mars Express της ESA
Η άποψη αυτή, που περιγράφεται στο περιοδικό Science, θα μπορούσε να
εξηγήσει γιατί τα δύο ρόβερ στον Άρη έχουν βρει μετάλλευμα θείου στην
επιφάνεια αλλά κανέναν ασβεστόλιθο όπως στη γη.
Μπορεί επίσης να προσφέρει ενδείξεις και για το πώς εξελίχθηκε η ζωή στον
πλανήτη μας.
"Πριν από την δημιουργία της ζωής, η ατμόσφαιρά μας μπορεί να έμοιαζε
με αυτήν του πρώιμου Άρη," λέει ο Daniel Schrag, επικεφαλής συντάκτης
της δημοσίευσης. "Το διοξείδιο του θείου μπορεί να είχε έναν
σημαντικό ρόλο τότε επίσης."
Κύκλος του άνθρακα
Το γήινο κλίμα έχει επηρεαστεί για εκατομμύρια χρόνια από τον
κύκλο του άνθρακα στον πλανήτη, και τα επίπεδα του διοξειδίου του
άνθρακα, ένα σημαντικό αέριο του θερμοκηπίου.
Οι βράχοι από πυριτικά άλατα αφαιρούν το διοξείδιο του άνθρακα από την
ατμόσφαιρα και το μετατρέπουν σε ανθρακικό άλας ασβεστίου, που είναι γνωστό
ως ασβεστόλιθος, παρουσία του νερού.
Το διαστημικό σκάφος που είναι σε τροχιά γύρω από τον Άρη και περιπλανάται
πάνω από την Αρειανή επιφάνεια έχει ανακαλύψει άφθονα μεταλλεύματα θείου στο χώμα
του κόκκινου πλανήτη, αλλά σχεδόν κανένα ανθρακικό άλας.
Οι επιστήμονες είχαν αναρωτηθεί γιατί να συμβαίνει αυτό, λαμβάνοντας υπόψη
τους τι γίνεται πάνω στη Γη.
"Υπάρχουν πολλά στοιχεία για ένα θερμότερο κλίμα, ίσως ακόμη και ένας
υγρό ωκεανό με νερό, πριν 3,5 έως 4
δισεκατομμύρια χρόνια," εξήγησε ο Daniel Schrag, καθηγητής των πλανητικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
"Εντούτοις, οι επιστήμονες είχαν δυσκολευτεί να συμφιλιώσουν
αυτά τα στοιχεία με αυτά που ξέρουμε για το σύστημα του κλίματος στη γη."
Ηφαιστειακές ενδείξεις
Η νέα ιδέα προτείνει ότι το διοξείδιο του θείου που απελευθερώθηκε από τα
γιγαντιαία ηφαίστεια πήρε τη θέση του διοξειδίου του άνθρακα στην πρώιμη Αρειανή
ατμόσφαιρα.
Στη γη, το διοξείδιο του θείου γρήγορα οξειδώνεται σε θειικό άλας
και αφαιρείται από την ατμόσφαιρα, αλλά στην πρώτη περίοδο στον Άρη, που
απουσίαζε το
οξυγόνο, το διοξείδιο του θείου θα είχε μείνει στην ατμόσφαιρα για πολύ περισσότερο καιρό,
δρώντας ως αέριο θερμοκηπίου και θερμαίνοντας τον πλανήτη.
Επίσης, θα είχε αποτρέψει να σχηματιστούν αποθέσεις ασβεστόλιθου σε
οποιοδήποτε στάσιμο νερό στον Άρη, αντίθετα θα είχαν επικρατήσει αυτά τα μεταλλεύματα
του θειικού
άλατος.
Τα
ρόβερ του Άρη έχουν βρει μεταλλεύματα θείου στο χώμα
"Το διοξείδιο του θείου θα έπαιζε ουσιαστικά το ρόλο του διοξειδίου
του άνθρακα στις αντιδράσεις διάβρωσης της επιφάνειας," πιστεύει ο Itay Halevy,
επίσης του Χάρβαρντ.
"Η παρουσία ακόμη και ενός μικρού ποσού διοξειδίου του θείου στην
ατμόσφαιρα θα συνέβαλλε σε ένα θερμότερο κλίμα και θα απέτρεπε επίσης τις
καταθέσεις ασβεστόλιθων από τη διαμόρφωση", συνεχίζει ο Itay Halevy.
"Η παρουσία ακόμη και ενός μικρού ποσού διοξειδίου του θείου στην
ατμόσφαιρα θα συνέβαλλε στο θερμότερο κλίμα, και επίσης θα απέτρεπε να
σχηματιστούν αποθέσεις ασβεστόλιθων."
Όμως η υπόθεση αυτή μας βοηθάει στο να κατανοήσουμε καλύτερα για το πώς εξελίχθηκε
η ζωή στο νερό στη γη.
Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, θα σήμαινε ότι οι ωκεανοί που υποστήριξαν την πρώιμη
μορφή της
ζωής θα ήταν πιο όξινοι από όσο προηγουμένως περιμέναμε.
Άλλοι ερευνητές βέβαια δεν πείθονται 100% από αυτή την ιδέα.
"Ήταν μεγάλη έκπληξη όταν βρήκαν τα ρόβερ του Άρη μερικούς βράχους
που είχαν θείο 8% - 10%," λέει ο ειδικός για τον Άρη καθηγητής Colin
Pillinger.
"Δεν είμαι 100% πεισμένος ότι αυτή είναι η απάντηση αλλά είναι μια καλή
υπόθεση για να εργαστούν οι επιστήμονες και να την αποδείξουν ή να
την ανασκευάσουν."
|