Η προέλευση του προγράμματος Ozma
Μέρος 4ο

Άρθρο, Ιούλιος 2002

Περίπου στον ίδιο χρόνο που οι Morrison και Cocconi σκέπτονταν για τα εξωγήινα σήματα, ένας νέος αστρονόμος ο Frank Drake ακολουθούσε τις δικές του έρευνές σχετικά με τις διαστρικές επικοινωνίες. Ο Frank Drake ήταν μέλος στο Εθνικό Ραδιο Παρατηρητήριο Αστρονομίας (NRAO) στο Green Bank, στη Δυτική Βιρτζίνια. Την εποχή εκείνη, το πρόσφατα δημιουργημένο NRAO ήταν σε μια περίεργη κατάσταση. Υπήρχε ένα ραδιο παρατηρητήριο χωρίς κανένα ραδιο τηλεσκόπιο. Η ολοκλήρωση της κατασκευής που άρχισε με ένα πιάτο των 140-ποδιών, τελείωσε αρκετά έτη αργότερα. Σαν ενδιάμεσο μέτρο, το NRAO αγόρασε ένα ραδιο τηλεσκόπιο των 85-ποδιών, το οποίο έγινε λειτουργικό τον Απρίλιο του 1959.

Σαν κατώτερο προσωπικό στην Green Bank, o  Drake είχε ένα κομμάτι από τα πολλά προγράμματα ραδιοαστρονομίας στο NRAO. Αυτός όμως γοητευόταν, εντούτοις, με την αναζήτηση των εξωγήινων πολιτισμών. Σαν μεταπτυχιακός σπουδαστής στη ραδιο αστρονομία στο Cornell, ένα πρωίνό της 8η Απριλίου του 1960, είχε ανιχνεύσει ένα ισχυρό ραδιο σήμα που προερχόταν από την κατεύθυνση του αστερισμού των Πλειάδων. 

Φυσικά, δεν γνώριζαν τότε ότι ήταν ψευδές το σήμα που έλαβαν. Το κατάλαβαν μερικές εβδομάδες αργότερα, και στο διάστημα αυτό όλοι τους ήταν συγκινημένοι. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν την τύχη τους, πως από την πρώτη ημέρα έλαβαν ένα ραδιοσήμα από τους ...εξωγήινους.

Δυστυχώς όμως ο συναγερμός για το σήμα αποδείχθηκε ότι προερχόταν από ένα μυστικό στρατιωτικό πρόγραμμα αλλά ο Drake πίστεψε στην πιθανότητα  ενός εξωγήινου ραδιο σήματος.

Δρ
        Frank Drake  
 Ήταν 8 Απριλίου 1960, κοντά στην Green Bank της Δυτικής Βιρτζίνιας των ΗΠΑ: Ο Δρ Frank Drake σημάδεψε αρχικά με ένα ραδιοτηλεσκόπιο 85 ποδιών σε δύο κοντινά αστέρια, τα Epsilon Eridani και Tau Ceti.

Όμως από το Μάρτιο του 1959 ο Drake είχε υπολογίσει ότι αν ένα ισχυρό ράδιο σήμα θα στελνόταν από τη Γη, χρησιμοποιώντας την υπάρχουσα τεχνολογία, θα μπορούσε το σήμα να ανιχνευθεί σε μια απόσταση 10 ετών φωτός από ένα πιάτο μόνο 85-ποδιών. Με άλλα λόγια, το νέο ράδιο τηλεσκόπιο στην Green Bank μπορούσε να πάρει σήματα από μέχρι και 10 έτη μακριά, ακόμα κι αν στέλνονται από μεταδότες το ίδιο ισχυρές όσο και της γης. Ο Drake σημείωσε ότι υπήρχαν αρκετά αστέρια σαν τον ήλιο μας, σε μια απόσταση 10 ετών φωτός από τη γη. Αυτά τα αστέρια, σκέφθηκε, ήταν καλοί υποψήφιοι για την αρχή της αναζήτησης της εξωγήινης νοημοσύνης.

Μια ημέρα του 1959 ο Drake συζήτησε με τους συναδέλφους του ότι θα ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί το νέο ράδιο τηλεσκόπιο που θα χτιζόταν τότε στην Green Bank προς αναζήτηση των εξωγήινων.  Ήταν, αναμφισβήτητα, για καλή τύχη του Drake ότι αντίθετα από το ράδιο παρατηρητήριο Jodrell Bank, που είχε απορρίψει τους Morison και Cocconi, το Green Bank δεν ήταν ακόμα σε λειτουργία και επομένως θα μπορούσε να είναι εύκαμπτο για το μελλοντικό πρόγραμμά του. Ήταν επίσης τυχερός που ο Lloyd Berckner, αναπληρωτής διευθυντής του NRAO, ήταν παρόν στη συζήτηση εκείνης της ημέρας, και έδωσε το ΟΚ στην πρόταση του Drake. Ο Drake ονόμασε την επιχείρηση της ανίχνευσης των εξωγήινων σημάτων "πρόγραμμα Ozma",  από το όνομα της πριγκίπισσας Ozma oz, από την κλασική ιστορία του Frank Baum.

Στους μήνες που ακολούθησαν ο Drake απασχολήθηκε στην Green Bank. Αλλά ενώ το νέο ράδιο τηλεσκόπιο δούλευε και άρχισε να φέρνει στοιχεία, ο Drake και οι συνάδελφοί του εργάζονταν στο πρόγραμμα Ozma. Για λόγους οικονομίας, αποφάσισαν να επικεντρωθούν στη ζώνη του υδρογόνου 1420 MHz. Αυτή ήταν η συχνότητα που συνήθως λειτουργούν τα ράδιο τηλεσκόπια, και επομένως θα απαιτούσε λιγότερες τροποποιήσεις στον υπάρχοντα εξοπλισμό. 

Δύο γεγονότα συνδυάστηκαν επιτάχυναν το πρόγραμμα Ozma στα τέλη του 1959. Ο ένας ήταν ο διορισμός του Otto Struve ως πρώτος μόνιμος διευθυντής του NRAO. Ο Struve ήταν διάσημος για την εργασία του στη μέτρηση της αστρικής περιστροφής, που όπως υποστήριξε θα μπορούσε να δείξει την παρουσία πλανητών που βρίσκονται σε τροχιά στα απόμακρα αστέρια. Στο μυαλό του Struve, υπήρχε μικρή απόσταση από τους εξωγήινους πλανήτες στην εξωγήινη νοημοσύνη. Έτσι υποστήριξε το πρόγραμμα Ozma ολόψυχα. Επιπλέον, εκτιμώντας ότι ο Drake και οι συνάδελφοί του, που είχαν επιλέξει να κρατήσουν το πρόγραμμα μυστικό, ο Struve πήγε αμέσως σε μια δημόσια διάλεξη στο MIT.  Έτσι έφερε τη δημόσια υποστήριξη και τις πολύτιμες δωρεές σε χρήματα και τον εξοπλισμό.

Το άλλο γεγονός ήταν η δημοσίευση στο περιοδικό Nature ενός άρθρου των Morrison και Cocconi το Σεπτέμβριο του 1959. Ο Drake, ήταν ευτυχής που τέτοιοι ερευνητές φυσικοί απασχολούνταν σύμφωνα με τις δικές του απόψεις. Ειδικότερα, οι Morrison και Cocconi παρείχαν τη θεωρητική υποστήριξη για την έρευνα στην ίδια ακριβώς συχνότητα που επέλεξε ο Drake για λόγους οικονομίας - την συχνότητα 1420 MHz. Ο Struve, εντούτοις, ανησύχησε για το ότι η ομάδα Ozma θα έχανε την  οφειλόμενη πίστωσής της, και ώθησε τον Drake να αρχίσει την αναζήτηση το συντομότερο δυνατόν.


Κεντρική σελίδα Η προέλευση του προγράμματος Ozma Προηγούμενη Σελίδα Επόμενη Σελίδα


HomeHome