Η Αφροδίτη ενδεχομένως να ήταν κατοικήσιμη για δισεκατομμύρια χρόνια

Από σελίδα του NewScientist, 8 Σεπτεμβρίου 2003

Το φοβερό και καταχθόνιο κλίμα της Αφροδίτης μπορεί να είχε προκύψει πολύ πιο πρόσφατα από όσο προηγουμένως νομίζαμε, προτείνει μια νέα έρευνα. Σε αυτή την περίπτωση, οι ευχάριστες συνθήκες  όπως στη Γη παρέμεινε πιθανώς για δύο δισεκατομμύριο χρόνια μετά από τη γέννηση του πλανήτη, χρόνος αρκετός για να αναπτυχθεί η ζωή.

Η Αφροδίτη είναι ουσιαστικά στο ίδιο μέγεθος με τη Γη και, κατά μέσον όρο, είναι ο κοντινότερος γείτονάς μας. Σήμερα, οι ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες της, που ξεπερνούν τους 450 βαθμούς Κελσίου ενώ η ατμοσφαιρική πίεση είναι εκατοντάδες φορές υψηλότερη από ό,τι στη Γη, είναι τόσο μεγάλες αρκετές για να λειώσουν το μολύβι και πυκνό θειικό οξύ βρέχει συνεχώς από παχιά θειούχα σύννεφα που εμποδίζουν εντελώς να φανεί το ηλιακό φως.

Αλλά ο πλανήτης είχε κάποτε ένα κλίμα παρόμοιο με της γης και απέραντους ωκεανούς νερού. Οι πλανητικοί επιστήμονες συμφωνούν ότι αυτή η περίοδος τελείωσε όταν έχασε η Αφροδίτη το νερό της με την εξάτμιση κάτι που οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αλλά η ερώτηση που μπαίνει είναι πότε αυτό συνέβη.

Μέχρι τώρα, η καλύτερη εκτίμηση, που είχε υπολογιστεί πριν 15 χρόνια από τον Jeffrey Kargel, της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεασίας, ήταν ότι συνέβη τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια πριν - ακριβώς 600 εκατομμύρια χρόνια μετά από τη γέννηση του ηλιακού συστήματος.

Αλλά η νέα έρευνα από το David Grinspoon, του Ινστιτούτου Νοτιοδυτικής Έρευνας στο Τέξας, προτείνει ότι η τρομερή μετάβαση μπορεί να έχει εμφανιστεί πολύ αργότερα. Αυτός επισημαίνει ότι η εκτίμηση του Kargel ήταν απλώς στο χαμηλότερο χρονικό όριο όταν συνέβη η αλλαγή, επειδή δεν συμπεριέλαβε την επίδραση των νεφών στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης.

Ανακλάσεις της ηλιακής ακτινοβολίας

Τα νέφη ανακλούν το φως του ήλιου πίσω στο διάστημα και επομένως ψύχουν την επιφάνεια ενός πλανήτη, και οι προκαταρκτικοί υπολογισμοί του Grinspoon δείχνουν ότι η επίδραση μπορεί να είναι καίρια - μειώνοντας την ατμοσφαιρική θερμοκρασία κατά 100 βαθμούς Kelvin, κάνοντας την δηλαδή ποιο ψυχρή από όσο χωρίς τα νέφη.

Αν και δεν έγινε ακόμη η λεπτομερής μοντελοποίηση, ο Grinspoon λέει ότι η διαφορά θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι ωκεανοί και οι μέτριες θερμοκρασίες μπορούν να είχαν παραμείνει στην Αφροδίτη για τουλάχιστον δύο δισεκατομμύρια χρόνια.

Αυτό επίσης δείχνει ότι ένας άλλος συνολικός τρομερός μετασχηματισμός, που έγινε στην Αφροδίτη περίπου 700 εκατομμύρια χρόνια πριν, στην οποία η επιφάνεια ολόκληρου του πλανήτη εμφανίζεται να θερμαίνεται τρομερά και να μετασχηματίζεται, μπορεί πραγματικά να είναι μια συνέχεια της ίδιας θέρμανσης λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου κάτι που έφερε την ξηρασία στον πλανήτη.

Μόλις χάθηκε το νερό, λέει ο Grinspoon, η τεκτονική των πλακών σταμάτησε εντελώς και έτσι εκτιμά η Αφροδίτη δεν μπορούσε πλέον να εκτονώνει με σεισμούς τη θερμική ενέργεια στο εσωτερικό της. Ως αποτέλεσμα, η θερμότητα συσσωρεύτηκε τόσο ώστε να λιώσει ο φλοιός του πλανήτη και οι συνθήκες στην επιφάνειά του να θυμίζουν κόλαση.

Γενικότερα, εάν αυτή η ανάλυση είναι σωστή, σημαίνει ότι η "κατοικήσιμη θερμική ζώνη" για τους πλανήτες γύρω από άλλα αστέρια μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι έχει υποτεθεί, καθώς η Αφροδίτη ήταν μάλλον πολύ μακριά από αυτή την κατοικήσιμη  ζώνη.

Ο Grinspoon παρουσίασε την εργασία του σε μια συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας για τις πλανητικές επιστήμες στο Monterey της Καλιφόρνια το Σάββατο.