Καλά κόκκινα Χριστούγεννα για τον ευρωπαίο Beagle 2

Από την ιστοσελίδα του πρακτορείου AP, 12 Νοεμβρίου 2003

Η πρώτη εξ ολοκλήρου ευρωπαϊκή αποστολή στον Άρη, που σχεδιάστηκε να εξερευνήσει την επιφάνεια του για σημάδια ζωής, μοιάζει έτοιμη να τηρήσει το ραντεβού ανήμερα τα Χριστούγεννα με τον Κόκκινο Πλανήτη, ανακοίνωσε την περασμένη Τρίτη το κέντρο ελέγχου.

Το διαστημόπλοιο Mars Express, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, πέταξε από το κοσμοδρόμιο του Kazakhstan στις 2 Ιουνίου και πρόκειται να φτάσει στον προορισμό του (μετά από ταξίδι 40 εκατομμυρίων χιλιομέτρων περίπου) στις 19 Δεκεμβρίου.

Εκεί πρόκειται να απελευθερώσει ένα μικρό τηλεκατευθυνόμενο όχημα προσεδάφισης, με το όνομα Beagle 2, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του πλοίου που μετέφερε το 1830 τον Κάρολο Δαρβίνο στο περίφημο ταξίδι ανακάλυψης της θεωρίας του, στον Ειρηνικό.

Το Mars Express επέζησε της μεγαλύτερης ηλιακής καταιγίδας που συνέβη στα χρονικά των διαστημικών πτήσεων και ξεπέρασε τεχνικό πρόβλημα, που του στέρησε προσωρινά τους κινητήρες.

"Eπέζησε της ηλιακής καταιγίδας την περασμένη εβδομάδα, αν και τα νεύρα μας υπέφεραν σοβαρά. Βρισκόμαστε σήμερα καθ’ οδόν προς τον Άρη, περίπου 21 εκατομμύρια χιλιόμετρα", λέει ο επιστημονικός διευθυντής της ESA, Nτέιβιντ Σάουθγουντ, σχετικά με την εμφάνιση της τεράστιας ηλιακής κηλίδας.

Οι ηλιακές καταιγίδες, που εξαπολύουν κύματα υπερθερμασμένων σωματιδίων, σημειώνονται σε τακτούς χρονικούς κύκλους των έντεκα ετών και μπορούν να αποδειχθούν μοιραία για τα ευαίσθητα ηλεκτρονικά συστήματα των διαστημοπλοίων. Αλλά αυτή τη φορά ήταν μια απροσδόκητη τεράστια έκρηξη.

Το Beagle 2 ζυγίζει 212 kg και είναι γεμάτο με επιστημονικά όργανα. Για να φτάσει στην επιφάνεια του Άρη, τα ξημερώματα της 25ης Δεκεμβρίου, θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα αλεξιπτώτων και αερόσακων για να πέσει στα μαλακά.

Έτσι θα προσεδαφιστεί, περίπου, εννέα ημέρες πριν από την άφιξη στον πλανήτη των δύο αμερικανικών διαστημοπλοίων ανταγωνιστών του ευρωπαϊκού.

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα αποσκοπεί στη μελέτη της επιφάνειας του Άρη, στη συλλογή εδαφικών δειγμάτων και στην έρευνα για ενδείξεις ζωής στον πλανήτη.

Αξιωματούχοι της ESA, όπως ο John Redd ο επικεφαλής μηχανικός των ηλεκτρικών συστημάτων, εκτιμούν πως η απώλεια ενέργειας (30%) που υπέστη το Mars Express μετά την εκτόξευσή του, στις 2 Iουνίου, από το Mπαϊκονούρ δεν θα επηρεάσει την αποστολή κατά 98%..

Το Mars Express αποτελείται από όχημα προσεδάφισης και διαστημόπλοιο, το οποίο θα παραμείνει σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.

Το Beagle 2 που θα επισκεφθεί την επιφάνεια του Άρη είναι στην ουσία ένα μικροσκοπικό εργαστήριο, με ειδικευμένα εργαλεία για τη μελέτη της ατμόσφαιρας του πλανήτη και δειγμάτων από το έδαφός του. Αφού συλλέξει χώμα και δείγματα βράχων, θα τα αναλύσει για τυχόν ύπαρξη οργανικής ύλης και θα τσεκάρει την ατμόσφαιρα του για ίχνη μεθανίου που θα παράγουν οι τυχόν οργανισμοί.

Η αποστολή θα χαρτογραφήσει επίσης την επιφάνεια του πλανήτη και θα χρησιμοποιήσει ισχυρότατο ραντάρ για να δοκιμάσει να βρει σημάδια για νερό.

Και τα δύο διαστημικά οχήματα έχουν ως πρωταρχικό στόχο την ανακάλυψη ύδατος, καθώς και την καταγραφή ενδείξεων που να συνηγορούν στη θεωρία που θέλει τον Άρη να διέθετε κάποτε οργανικές ενώσεις.

Κάποτε, πιστεύουν οι επιστήμονες, είχε νερό και κατάλληλες συνθήκες για ζωή, αλλά χάθηκαν δισεκατομμύρια χρόνια πριν, πιθανόν μετά από σύγκρουση με αστεροειδή. Πιστεύεται, όμως, ότι μπορεί να υπάρχει ακόμα πάγος στο υπέδαφος.

Οι προηγούμενες προσπάθειες για να βρεθούν σημάδια της ζωής περιλάμβαναν 34 μη επανδρωμένες Αμερικανικές, Σοβιετικές και Ρωσικές αποστολές στον Άρη από το 1960, αλλά τα δύο τρίτα αυτών κατέλεξαν σε αποτυχία. Το 1976, δύο οχήματα των ΗΠΑ, τα Viking, έψαξαν για ζωή αλλά τα συμπεράσματα τους ήταν ασαφή και αβέβαια.

Το Mars Explorer δεν είναι η μοναδική αποστολή που πετάει αυτήν την εποχή για τον κόκκινο πλανήτη. Δύο Αμερικανικά διαστημικά οχήματα πρόκειται να φτάσουν τον Ιανουάριο. Αλλά και το Nozomi ένα Ιαπωνικό διαστημόπλοιο, που εκτοξεύτηκε το 1998, μετά από πολλές αναβολές και τεχνικά προβλήματα συνεχίζει το δρόμο του προς τον Άρη.

Το Mars Explorer, που κόστισε περίπου 345 εκατομμύρια δολάρια, είναι μια προσπάθεια που καταδεικνύει ότι η Ευρώπη μπορεί να έχει ένα δυναμικό, και σχετικά φτηνό, διαστημικό πρόγραμμα.