Europe goes to Mars

Από σελίδα του BBC, 1 Ιουνίου 2003

Η ανθρώπινη φυλή ετοιμάζεται να στείλει αύριο Δευτέρα στον Άρη, το πρώτο της διαστημικό όχημα με σκοπό να ψάξει για ζωή στον Άρη.

Τρία διαστημόπλοια αφήνουν τη Γη αυτό το καλοκαίρι με το Mars Express, της Ευρωπαϊκής ESA, να κάνει την αρχή.

Το Mars Express φέρει το όχημα Beagle 2, το οποίο, εάν όλα πάνε καλά, θα γίνει το πρώτο ευρωπαϊκό όχημα που θα κατέβει σε ένα άλλο κόσμο.

Αυτή η εκτόξευση χαρακτηρίζει την έναρξη μιας νέας χρυσής εποχής της εξερεύνησης του Άρη.

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) στέλνει άλλες δύο αποστολές στον τέταρτο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Το πρώτο διαστημόπλοιο για την εξερεύνηση του Άρη θα πρέπει να αφήσει τη Γη περίπου σε μια εβδομάδα.

Ένας άλλος ταξιδιώτης του Άρη προορίζεται να φθάσει στις αρχές του επόμενου χρόνου. Το όχημα Nozomi της Ιαπωνίας πρέπει να φθάσει στον πλανήτη αρχές του 2004 μετά από πολλές ατυχίες και καθυστερήσεις.

Υπάρχει πολύ ενδιαφέρον για την εξερεύνηση του Άρη επειδή θεωρείται ότι είναι ο πλανήτης που είναι πιο πιθανόν να μπορεί να φιλοξενήσει ζωή.

Οι ενδείξεις ότι κάποτε ο Άρης είχε ωκεανούς, λίμνες και ενδεχομένως μικρόβια έχουν προκαλέσει μια "χρυσή βιασύνη" για να στείλουν το τηλεκατευθυνόμενο διαστημικό όχημα στον κόκκινο πλανήτη.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία έχουν ξοδέψει δισεκατομμύρια από τη δεκαετία του '60 προσπαθώντας να προσγειώσουν περίπου μια δωδεκάδα οχήματα στον κόκκινο πλανήτη.

Μόνο όμως τρία από αυτά το πέτυχαν μέχρι τώρα: Τα δύο διαστημόπλοια Βίκινγκ της NASA, που προσγειώθηκα το 1976, και ο Pathfinder - Ανιχνευτής - του Άρη, που εξερεύνησε την επιφάνεια του το 1997.

To Beagle 2 (που είναι και το όνομα του πλοίου που ταξίδεψε ο Δαρβίνος) θα ψάξει για σημάδια προηγούμενης και παρούσας ζωής στον Άρη. Ένα εξειδικευμένο όργανο, το "πόδι" του, μπορεί να αποσπάσει βράχους και χώμα για να τα εξετάσει. Μάλιστα, φέρνει και το πρώτο μικροσκόπιο που θα ταξιδέψει σε έναν άλλο πλανήτη.

Ο Mars Express είναι πρώτη αποστολή της Ευρώπης στον Άρη και ονομάστηκε έτσι λόγω της ταχύτητας και του χαμηλού κόστους της ανάπτυξης του. Θα αναλύσει τόσο την επιφάνεια όσο και την ατμόσφαιρα του.

Οι τελικές προετοιμασίες έναρξης είναι εν εξελίξει στο ρωσικό κοσμοδρόμιο, Baikonur, στο Καζακστάν, από όπου το Mars Express θα αναχωρήσει με τη βοήθεια ενός ρωσικού πυραύλου Soyuz.

Η πρώτη δοκιμασία για την προώθηση του διαστημοπλοίου στο διάστημα θα γίνει τη Δευτέρα στις 17. 45 GMT.

Το διαστημόπλοιο θα καλύψει μια απόσταση περίπου 400 εκατομμυρίων χιλιομέτρων στο εξάμηνο ταξίδι του προς τον Άρη. Μετά από έξι μήνες θα φτάσει στον Άρη και πέντε μέρες πριν μπει σε τροχιά θα αφήσει το αυτοκινούμενο εξερευνητικό όχημα Beagle 2 για να αρχίσει την κάθοδό του στον Άρη. Κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα του πλανήτη θα έχει ταχύτητα 20.000 km/h και όταν μειωθεί σε 1.600 km/h τότε θα ανοίξει το αλεξίπτωτό του. Ταυτόχρονα δε οι αερόσακκοι του θα γεμίσουν με αέριο για την ομαλή πτώση του Beagle στην επιφάνεια του Άρη, σαν μπάλα.

Ο βασικός επιστημονικός στόχος του είναι να ανιχνεύσει για τις απέραντες δεξαμενές του νερού, που πιθανά βρίσκονται παγιδευμένες κάτω από την Αρειανή επιφάνεια. Γι' αυτό το λόγο θα χρησιμοποιηθεί ένα ειδικό ραντάρ, που τα ηλεκτρομαγνητικά του κύματα θα διαπερνούν το έδαφος αρκετά km κάτω από το έδαφος. Θα πάρει, επίσης, εικόνες του Άρη και θα διευθύνει μια γεωλογική έρευνα του πλανήτη.

Μεταξύ των μεγάλων επιστημονικών ερωτημάτων που θα απαντηθούν είναι και η εξής: Υπάρχει, ή υπήρξε κάποτε, ζωή στον Άρη;

Οι πιθανότητες εξαρτώνται πολύ από αυτό που συνέβη στις απαρχές της ιστορίας του πλανήτη. Όταν ήταν πιθανώς θερμός και υγρός όπως η Γη, παρά παγωμένος και πολύ ξηρός όπως είναι σήμερα.

Το ερώτημα είναι: Πού είναι το νερό; Έχει εξαφανιστεί ή είναι ακόμα  κάτω από την επιφάνεια;", λέει ο επιστήμονας του προγράμματος Mars Express, Agustin Chicarro. "Ελπίζουμε να το βρούμε".

Καθώς ο Mars Express θα πλησιάσει τον πλανήτη, θα ρίξει το Beagle 2 ή Λαγωνικό σε μια λεκάνη που θα μπορούσε κάποτε να περιείχε νερό και ζωή.

Οι αποστολές στον Άρη έχουν πολλές φορές αποτύχει. Τα πειράματα ανίχνευσης ζωής στον Άρη έχουν γίνει μόνο μια φορά στο παρελθόν - κατά τη διάρκεια των αποστολών Βίκινγκ το 1976.

Ενώ τα οχήματα του Βίκινγκ δεν βρήκαν κανένα αποφασιστικό σημάδι της ζωής, από τότε όμως η τεχνολογία έχει προοδεύσει αρκετά.