Ο Hubble διαπιστώνει ότι δεν έχει φεγγάρι ο πλανητοειδής Σέντνα

Από σελίδα του BBC, 15 Απριλίου 2004

Μεγαλώνει το μυστήριο γύρω από το πιο μακρινό αντικείμενο του Ηλιακού Συστήματος, τον πλανητοειδή Σέντνα, που βρέθηκε πρόσφατα, γιατί όπως προκύπτει από νέες φωτογραφίες που τράβηξε στα μέσα Μαρτίου το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, ο δορυφόρος που οι αστρονόμοι υπέθεταν ότι τον συνοδεύει μάλλον δεν υπάρχει. Έτσι, η παράξενα αργή περιστροφή του παγωμένου πλανητοειδούς παραμένει ανεξήγητη.

Ο Michael Brown από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια ανακάλυψε το αντικείμενο Σέντνα πριν από πέντε μήνες και διαπίστωσε ότι χρειάζεται περισσότερες από 20 αλλά λιγότερες από 50 ημέρες για να συμπληρώσει μια πλήρη περιστροφή. Όμως, στα σώματα αυτού του μεγέθους η ημέρα διαρκεί συνήθως λίγες ώρες. Η εξήγηση που δόθηκε και θεωρήθηκε ως επικρατέστερη ήταν ότι το πλανητοειδές συνοδεύεται από έναν δορυφόρο, διαμέτρου περίπου 600 χιλιομέτρων, ο οποίος τον επιβραδύνει με την ασθενή βαρυτική του έλξη.

Το αντικείμενο αυτό, που ονομάστηκε Σέντνα (Sedna) προς τιμήν της θεάς της θάλασσας Inuit των Εσκιμώων που δημιούργησε τα θαλάσσια πλάσματα της Αρκτικής, βρίσκεται περίπου 16 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τον ήλιο, σχεδόν δύο φορές την απόσταση του Πλούτωνα. Η διάμετρος του έχει υπολογιστεί ότι είναι 1.600 χιλιόμετρα, περίπου τα 3/4 της διαμέτρου του Πλούτωνα. Έτσι η Σέντνα είναι το μεγαλύτερο αντικείμενο που ανακαλύφθηκε στο ηλιακό σύστημα μετά τον Πλούτωνα το 1930.

Οι επιστήμονες είχαν πιστέψει ότι υπήρχε δορυφόρος καθώς δεν υπάρχει, όπως δηλώνουν, άλλη ικανοποιητική εξήγηση γιατί το αντικείμενο Σέντνα περιστρέφεται τόσο αργά.

Το Hubble, μόλις ανακαλύφθηκε το Sedna στράφηκε αμέσως προς αυτό για την αναζήτηση φεγγαριών. Η επιστράτευσή του κρίθηκε αναγκαία, καθώς η αναταραχή της γήινης ατμόσφαιρας καθιστούσε την εικόνα του πλανητοειδούς ασταθή για τα επίγεια τηλεσκόπια. Αν και δεν εντοπίστηκε κάποιο φεγγάρι, το Hubble επιβεβαίωσε ότι έχει διάμετρο 1.600 χιλιόμετρα.

Το Σέντνα έχει μια τροχιά με αφήλιο 82 δισ. χιλιόμετρα από τον Ήλιο, όταν η Γη απέχει περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα και μια πλήρης περιφορά του διαρκεί 10.500 χρόνια. Έτσι το Σέντνα καθιερώθηκε ως το πιο αργά περιστρεφόμενο αντικείμενο στο ηλιακό μας σύστημα, μετά τον Ερμή και την Αφροδίτη των οποίων η αργή περιστροφή οφείλεται στην παλιρροϊκή επιρροή του Ήλιου.

Πάντως, είναι πιθανό να υπάρχει φεγγάρι, αλλά να είναι πολύ μικρό ή πολύ σκοτεινό για να εντοπιστεί με τηλεσκόπια. Μπορεί τη στιγμή της φωτογράφησης να βρισκόταν πίσω από το Σέντα και να μην ήταν ορατό.

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι ο νέος πλανητοειδής διέθετε κάποτε δορυφόρο, ο οποίος όμως συγκρούστηκε με κάποιον διερχόμενο αστεροειδή και αποσπάστηκε.