Οι επιστήμονες ατενίζουν προς το φεγγάρι για να ρίξουν φως στο κλίμα της γης

Από τη NASA, 28 Μαΐου 2004

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη της NASA , οι ιδέες πάνω στην εξέλιξη στο γήινο κλίμα μπορούν να προέλθουν από μια απίθανη θέση: το φεγγάρι. Μια νέα έρευνα προσφέρει αποδεικτικά στοιχεία ότι η μέση τιμή της γήινης albedo μεταβάλλεται αρκετά από χρόνο σε χρόνο, και από δεκαετία σε δεκαετία.

Επιστήμονες εξέτασαν το φως της γης (το προερχόμενο φυσικά από τον ήλιο) που ανακλάστηκε από την σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 και της δεκαετίας του '90, η Γη ανακλούσε λιγότερο ηλιακό φως τα έξω, δηλαδή προς το διάστημα. Η τάση αντεστράφη κατά τη διάρκεια των προηγούμενων τριών χρόνων, καθώς η γη εμφανίζεται να ανακλά περισσότερο φως προς το διάστημα.

Αν και δεν είναι πλήρως κατανοητές αυτές οι αλλαγές, μπορούν όμως να δείξουν μια φυσική μεταβλητότητα των νεφών, τα οποία μπορούν να ανακλούν τη θερμότητα και το ηλιακό φως μακριά από τη Γη προς το διάστημα. Η προφανής αλλαγή στην ποσότητα του ηλιακού φωτός που φθάνει στη Γη κατά τη δεκαετία του '80 και τη δεκαετία του '90, είναι συγκρίσιμη με τα αποτελέσματα της θέρμανσης λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου από το 1850 και τον διπλασιασμό των αερίων του θερμοκηπίου. Ο αυξανόμενος συντελεστής της ανάκλασης από το 2001 δείχνει την αλλαγή ενός παρόμοιου μεγέθους προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Ερευνητές από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Νιου Τζέρσευ (NJIT) και το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της  Καλιφόρνιας (Caltech), συνδύασαν τα στοιχεία για την νεφοκάλυψη από τους δορυφόρους της NASA με τα δεδομένα που υπάρχουν για τον συντελεστή της ανάκλασης του γήινου φωτός από το φεγγάρι. Η μελέτη, που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα της NASA Ζώντας με ένα Άστρο, παρουσιάστηκε στο Science.

"Για πρώτη φορά το φαινόμενο αυτό εξηγήθηκε από τον Leonardo DaVinci, και με βάση το φαινόμενο αυτό μπορούμε να δίνουμε πολύτιμα στοιχεία όσον αφορά τη συνολική ανακλαστικότητα της Γης, και έμμεσα, τη παγκόσμια νεφοκάλυψη της", λέει ο Phil Goode, ένας φυσικός στο NJIT κι ένας από τους συντάκτες της  μελέτης. Είναι διευθυντής του Ηλιακού Παρατηρητήριου Big Bear (BBSO), που εδρεύει στην ομώνυμη πόλη της Καλιφόρνιας. "Η μέθοδός μας έχει το πλεονέκτημα να είναι πολύ ακριβής, και το φως που ανακλάται  από μεγάλο μέρος της γης μπορεί να παρατηρηθεί ταυτόχρονα", είπε.

Οι πρόσφατες εκθέσεις των ειδικών υποδεικνύουν ότι η ηλιακή ακτινοβολία που φθάνει στη Γη μειώθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του '50 έως τις αρχές του '90. Αυτή η νέα μελέτη προτείνει το αντίθετο. Η γήινη επιφάνεια μπορεί να ήταν ηλιόλουστη, ή λιγότερο νεφελώδης, στη δεκαετία του '80 και τη δεκαετία του '90. Το BBSO έχει μετρήσει την γήινη ακτινοβολία - την προερχόμενη φυσικά από τον ήλιο - με ακριβείς  παρατηρήσεις από το 1994. Αλλά οι κανονικές παρατηρήσεις άρχισαν πρόσφατα το 1997.

Η ερευνητική ομάδα σύγκρινε τη γήινη ακτινοβολία από το 1999 μέχρι τα μέσα του 2001, με τις δορυφορικές παρατηρήσεις της παγκόσμιας νεφοκάλυψης. Με το συνδυασμό αυτών των δύο αρχείων, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα στοιχεία της νεφοκάλυψης για να μετρήσουν με διαφορετικό τρόπο τη γήινη albedo, το κλάσμα του ηλιακού φωτός που ανακλάται από ένα σώμα ή μια επιφάνεια.

Τα στοιχεία παρουσίασαν μια σταθερή μείωση της γήινου albedo από το 1984 έως το 2000. Μάλιστα μεταξύ του 1995 και του 1996, η albedo της Γης εξασθένισε ακόμα πιο πολύ. Τα στοιχεία αυτά ήταν σύμφωνα με τις δορυφορικές μετρήσεις. Επίσης, από το 1997 ως το 2000, η ακτινοβολία της Γης συνέχισε να εξασθενίζει. Οι ερευνητές προτείνουν, ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι μειώσεις της albedo μπορεί να οφείλονται στην παρατηρηθείσα επιταχυνόμενη αύξηση στις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες της επιφάνειας. Από το 2001 ως το 2003, η Γη έφτασε στις τιμές της προ- 1995 εποχής. Οι ερευνητές απέδωσαν αυτό το φαινόμενο της αύξησης της φωτεινότητας στις αλλαγές των ιδιοτήτων των νεφών.

"Προς το παρόν, η αιτία αυτών των μεταβολών δεν είναι γνωστή, αλλά υπονοούν μεγάλες αλλαγές στο ισοζύγιο της ακτινοβολίας της Γης", αναφέρει ο Steven Koonin, ένας φυσικός του Caltech. "Απαιτούνται κι άλλες παρατηρήσεις για να μάθουμε τις επιπτώσεις τους στο κλίμα".

"Η συμβολή μας στην συζήτηση για την παγκόσμια θέρμανση είναι να δείξουμε ότι παίζει σπουδαίο ρόλο στην αλλαγή του κλίματος η νεφοκάλυψη", λέει ο Enric Palle του NJIT, και επικεφαλής ερευνητής της μελέτης.

"Ταυτόχρονα καθώς η επιστημονική κοινότητα αναγνωρίζει την πιθανότητα της ανθρώπινης επίδρασης πάνω στο κλίμα, αυτές οι αλλαγές πρέπει να τεκμηριωθούν καλύτερα", εξηγεί ο Koonin. "Και οι πρόσφατες μετρήσεις της γήινης ακτινοβολίας είναι ένα σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας".