Το ραδόνιο υπεύθυνο για θανάτους από καρκίνο

Πηγή: BBC, 22 Δεκεμβρίου 2004

Το ραδόνιο, ένα φυσικό ραδιενεργό αέριο η συγκέντρωση του οποίου είναι 10 φορές μεγαλύτερη στο εσωτερικό των κτιρίων, είναι υπεύθυνο για την πρόκληση 20 χιλιάδων θανάτων κάθε χρόνο στην Έυρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από καρκίνο των πνευμόνων. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους καπνιστές. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τη μεγαλύτερη έρευνα του είδους που πραγματοποιήθηκε από τη βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση και χρηματοδοτήθηκε από τη βρετανική Επιτροπή Έρευνας για τον Καρκίνο και από την ΕΕ.

Το ραδόνιο είναι ένα φυσικό ραδιενεργό αέριο, άχρωμο, άγευστο και άοσμο το οποίο προέρχεται από το ουράνιο που υπάρχει στο έδαφος και στα πετρώματα της γης. Αν και συνήθως διασκορπίζεται γρήγορα στην ατμόσφαιρα, εισέρχεται σε κλειστούς χώρους και συνήθως στο εσωτερικό των σπιτιών η συσσώρευσή του είναι 10 φορές μεγαλύτερη απ΄ ότι στον εξωτερικό αέρα.

Η έρευνα των Βρετανών επιστημόνων συνδύασε πληροφορίες από 13 μικρότερες μελέτες που είχαν πραγματοποιηθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε αυτήν μελετήθηκαν οι περιπτώσεις 7.000 ανθρώπων που είχαν αναπτύξει καρκίνο των πνευμόνων και 14.000 ανθρώπων που ήταν υγιείς.

Όπως διαπιστώθηκε, η έκθεση στο ραδόνιο μπορεί να προκαλέσει καρκίνο των πνευμόνων ακόμη και στους μη καπνιστές, αλλά γι΄ αυτούς ο κίνδυνος ήταν μικρός. Αντίθετα, οι καπνιστές που εκτίθενται στο ραδόνιο έχουν 25 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν την ασθένεια.

Η καθηγήτρια Sarah Darby, από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που συμμετείχε στην έρευνα ανέφερε ότι "Στα σπίτια το ραδόνιο προκαλεί περίπου το 9% των θανάτων κάθε χρόνο στην Ευρώπη από καρκίνο των πνευμόνων, ενώ στη Βρετανία, όπου τα επίπεδα ραδονίου είναι χαμηλότερα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, προκαλεί περίπου 1.000 θανάτους κάθε χρόνο, οι οποίοι αντιστοιχούν περίπου στο 1% όλων των θανάτων από καρκίνο".

Κατά την αποσύνθεσή του, το ραδόνιο δημιουργεί σωματίδια που μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα που βρίσκονται στις αναπνευστικές οδούς των πνευμόνων. Αυτό ακριβώς είναι που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο των πνευμόνων ιδιαίτερα στους καπνιστές, οι οποίοι μπορεί να έχουν πολλά ευάλωτα κύτταρα σ΄ αυτή την περιοχή.

Όπως ανακοίνωσαν ερευνητές, ο κίνδυνος ανιχνεύθηκε ακόμη και σε σπίτια με επίπεδα ραδονίου κάτω από 200 μπεκερέλ ανά κυβικό μέτρο (Bq/m³) που είναι το συνιστώμενο όριο ασφαλείας στη Βρετανία.

"Ο καθηγητής Richard Peto, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης κι αυτός, είπε ότι κατά μέσον όρο στην Ευρώπη ο απόλυτος κίνδυνος να πάθει κάποιος καρκίνο των πνευμόνων στην ηλικία των 75 ετών στις συνηθισμένες συγκεντρώσεις ραδονίου 0, 100, και 400 Bq/m³ θα ήταν περίπου 0,4%, 0,5%, και 0,7%, αντίστοιχα, για τους ισοβίως μη καπνιστές.

Εντούτοις, για τους καπνιστές οι κίνδυνοι είναι περίπου 25 φορές μεγαλύτεροι δηλαδή 10%, 12% και 16% αντίστοιχα.

Τα υψηλά επίπεδα ραδονίου στα υπάρχοντα σπίτια μπορούν συνήθως να μειωθούν με αλλαγές στο σύστημα εξαερισμού, όπως τη βελτίωση των τούβλων με κενά στο πάτωμα και την εξαγωγή του ραδονίου κάτω από το κτήριο με έναν ανεμιστήρα, αν και αυτό μπορεί να κοστίσει μέχρι 1,700 ευρώ.

Κατά την κατασκευή των νέων κτηρίων, εντούτοις, μπορούν συνήθως να επιτευχθούν χαμηλές συγκεντρώσεις ραδονίου ενισχύοντας τη στεγανή μεμβράνη στο κάτω μέρος του κτηρίου, με ένα πρόσθετο κόστος γύρω στα 200 ευρώ.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων αυξάνεται κατά 16% για κάθε 100 Bq/m3 του ραδονίου στο σπίτι.

Η καθηγήτρια Darby ανέφερε επίσης ότι υπάρχει ανιχνεύσιμος κίνδυνος ακόμη και στα σπίτια με επίπεδα κάτω από 200 Bq/m3, που είναι αυτήν την περίοδο το συνιστώμενο όριο ασφαλείας στη Βρετανία.

"Υπολογίζουμε ότι περίπου το 90% των καρκίνων των πνευμόνων που προκλήθηκαν από ραδόνιο εμφανίστηκαν σε σπίτια με επίπεδα ραδονίου κάτω από τα 200 μπεκερέλ ανά κυβικό μέτρο", ανέφεραν.

Χρήσιμα Links:
National Radiological Protection Board, Cancer Research UK British Medical Journal