Περισσότερες αποδείξεις για νερό στον Άρη

Πηγή: Discovery News, 13 Ιουνίου 2005

Ανακαλύφθηκαν στις ξηρές κοιλάδες του Άρη νεκροί - εδώ και πολύ καιρό - ποταμοί. Αυτά υποστηρίζει ένας πλανητικός γεωλόγος σε μια αναφορά του, σχετικά με τους προσφάτως ανευρεθέντες ποταμούς, στο περιοδικό Geology.

"Προσπαθούσαμε να βρούμε πόσο νερό έτρεχε σε αυτές τις κοιλάδες",  λέει ο ερευνητή του Smithsonian Institution για τον Άρη Rossman Irwin.

Τα διαστημόπλοια που είναι σε τροχιά γύρω από τον Άρη πήραν στοιχεία για περισσότερους από 21 ποταμούς, με ροές που κάποτε ήταν συγκρίσιμες με παρόμοιους ποταμούς στη γη σήμερα. Οι επιστήμονες υπολογίζουν  ότι συνολικά 28 ποταμοί μπορεί να έρεαν κάποτε στον Άρη.

Χάραξη από έναν κατακλυσμό;

Αλλά είναι άγνωστο αν αυτοί χαράχτηκαν από απλούς κατακλυσμούς, μερικές πλημμύρες ή ένα σχετικά σύντομο βροχερό κλίμα περίπου 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Οι χονδρικοί υπολογισμοί της ροής του νερού ήταν σχεδόν χωρίς νόημα στο παρελθόν, επειδή οι φωτογραφικές μηχανές του διαστημικού σκάφους Mariner δεν ήταν αρκετά καλές ώστε να δουν λεπτομερώς στα κατώτατα σημεία των τεράστιων φαραγγιών του Άρη και να μετρήσουν τα πραγματικά κανάλια στα οποία κάποτε έρεε νερό, αναφέρει ο Irwin.

Χάρις στα πιο πρόσφατο στοιχεία από το διαστημικό σκάφος Οδύσσεια του Άρη (Mars Odyssey) μάθαμε πολλά για τα κανάλια, μαζί με ενδείξεις για μικρότερα.

Χαρτογραφώντας τους παραπόταμους και τα κύρια κανάλια των ξηρών ποταμών, ο Irwin και οι συνάδελφοί του ήταν σε θέση να καθορίσουν τα όρια των αρχαίων γραμμών του νερού και να υπολογίσουν την ποσότητα του νερού, ίσως και σαν βροχή, που χρειάστηκε για να δημιουργήσει τα κανάλια.

Και βρήκαν ότι ήταν ένα εκατοστό ανά ημέρα, ένα συντηρητικό νούμερο επειδή υπάρχουν πολλά άγνωστα στοιχεία, για παράδειγμα πόσο βάθος είχαν οι ποταμοί. Και οι ειδικοί υπέθεσαν ότι ήταν αρκετά ρηχοί. Σε αυτές τις υποθέσεις κατέληξε ο Irwin βασιζόμενος στους ρηχούς ποταμούς που βρίσκονται στις ερημικές περιοχές στη γη.

Ένα ξαφνικό τέλος στις υγρές συνθήκες

Είναι επίσης σαφές ότι κάτι δημιούργησε τις υγρές συνθήκες που τελείωσαν απότομα περίπου πριν 3,6 δισεκατομμύρια έτη.

Αποδείξεις για το νερό στον Άρη είναι το γεγονός ότι οι αρχαίοι παραπόταμοι και τα κανάλια των ποταμών υπάρχουν ακόμα και σήμερα.

Πάντως σε έναν υγρό πλανήτη όπως η γη, τέτοια χαρακτηριστικά γνωρίσματα θα διαβρώνονταν γρήγορα από τη βροχή και το χιόνι.

"Αυτό που εξετάζουμε είναι τα στοιχεία των τελευταίων ροών στον Άρη", και συμπληρώνει ο Irwin: "Το κλίμα στον Άρη επιδεινώθηκε πολύ, πολύ γρήγορα". 

Οι προηγούμενες μελέτες για την εξαφάνιση του νερού στον Άρη κατέληξαν σε παρόμοια συμπεράσματα, λέει ο Mike Carr, ειδικός στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της επιφάνειας του Άρη.

Ο Carr υποστηρίζει ότι είτε εξαφανίστηκαν γρήγορα με μεγάλες πλημμύρες είτε αργά με πολύ σπάνιες ροές.

Με άλλα λόγια, λέει ο Carr, δεν είχαν την απαιτούμενη υδραυλική ισχύ τα ποτάμια για να αναπτυχθούν σε μεγάλα, λεπτώς διακλαδισμένα αποξηραμένα σχήματα σαν αυτά που βρέθηκαν στο Μισισιπή ή σε λεκάνες του Αμαζωνίου στη γη.

Εν τούτοις, "τα ευρήματα αυτών των ποταμών είναι κάτι που μας ανακουφίζει", συνεχίζει ο Carr. Και τονίζει ότι οι νέοι υδάτινοι δρόμοι επιβεβαιώνουν αυτό που πολλοί επιστήμονες είχαν υποψιαστεί ότι θα έβρισκαν στο κατώτατο σημείο των Αρειανών φαραγγιών.

Και τελικά αυτά τα στοιχεία υποστηρίζουν την επικρατούσα άποψη ότι ο κόκκινος πλανήτης είχε κάποτε υγρό νερό στην επιφάνειά του.