Το Χόμπιτ είναι τελικά ένα άλλο είδος ισχυρίζεται μια επιστημονική ομάδα

Πηγή: ΙΟΛ, 30 Ιανουαρίου 2007

Ένα μικροσκοπικό γυναικείο κρανίο ηλικίας 18.000 ετών που βρέθηκε το 2003 στη νήσο Flores της Ινδονησίας είναι μέλος ενός ξεχωριστού ανθρώπινου είδους - του Homo florensiensis - και δεν ανήκει σε ένα σύγχρονο άνθρωπο με μικροεγκεφαλία (ένα είδος γενετικής δυσμορφίας που το κρανίο γίνεται μικρό) ή πυγμαίο.

Αυτή είναι η τελευταία άποψη στο σήριαλ του Χόμμπιτ μιας διεθνούς ομάδας ερευνητών, που την δημοσίευσαν στο περιοδικό PNAS  της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, με επικεφαλής τη διάσημη παλαιο-νευρολόγο Dean Falk.

Η ανακάλυψη των σκελετικών υπολειμμάτων ενός θηλυκού Hobbit, που θεωρήθηκε ένα άλλο ανθρώπινο είδος, έδειξε ότι πρόκειται για άτομο ύψους περίπου ενός μέτρου με το ένα τρίτο του μεγέθους του εγκεφάλου των σύγχρονων ανθρώπων, κι αυτό δημιούργησε μια μεγάλη αναστάτωση.

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν επίσης περίπλοκα εργαλεία και στοιχεία για φωτιά κοντά στα υπολείμματά του Hobbit, κι έτσι μερικοί επιστήμονες υποστήριξαν ότι το δείγμα πρέπει να είναι πυγμαίος ή άτομο με μικροεγκεφαλία.

Η άποψη αυτή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι ένα πλάσμα με έναν τέτοιο μικρό εγκέφαλο δεν θα ήταν σε θέση να κατασκευάσει εργαλεία ή να χρησιμοποιεί φωτιά.

Το κρανίο, που είναι σε μέγεθος ενός γκρέιφρουτ, βρέθηκε με τα οστά ακόμα οκτώ ενηλίκων σε μια ασβεστολιθική σπηλιά της Φλόρες το 2003. Οι μικροσκοπικοί άνθρωποι που ζούσαν εκεί μέχρι πριν από 18.000 χρόνια, ίσως και αργότερα, είχαν ύψος μόλις 1 μέτρο, και πήραν χαϊδευτικά το όνομα των μικροσκοπικών πλασμάτων από τα βιβλία του Τόλκιν.

Στην περιοχή εκείνοι ζούσαν επίσης και άλλα ασυνήθιστα είδη, όπως πυγμαίοι ελέφαντες, και οι επιστήμονες εικάζουν ότι οι κάτοικοι του νησιού μίκρυναν λόγω της περιορισμένης διαθέσιμης τροφής.

Αλλά η Falk, πρόεδρος του τμήματος ανθρωπολογίας του πολιτειακού πανεπιστημίου της Φλόριδας και η ομάδα της έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το αποκαλούμενο Hobbit ήταν πραγματικά ένα νέο είδος, το Homo florensiensis, και ήταν πολύ κοντά με τους σύγχρονους ανθρώπους, Homo sapiens.

Η επιστημονική σημασία αυτής της ανακάλυψης ήταν ότι αυτό το πλάσμα ήταν σε μία εποχή που θεωρήθηκε ότι ο Homo sapiens ήταν το μόνο ανθρώπινο είδος στον πλανήτη.

"Από πού προέρχεται, Ποιοί είναι οι συγγενείς του, και τι μας λέει για την ανθρώπινη εξέλιξη; Αυτά τα ζητήματα μας εξάπτουν και μας ενθουσιάζουν για αυτήν την ανακάλυψη."

Τα ανθρωποειδή (Hominids) είναι από μια αρχαία εξελικτική γραμμή που περιλαμβάνει τους προγόνους και των ανθρώπων και των μεγάλων πιθήκων. Οι hominims από την άλλη είναι αυτό το μέρος της εξελικτικής γραμμής που έδωσε μόνο τους ανθρώπους.

Η Falk και η ομάδα της από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ινδονησία, την Αυστραλία και την Αυστρία μελέτησαν τους κανονικούς ανθρώπινους εγκεφάλους και τους μικροκέφαλους εγκεφάλους. Και πείστηκαν έτσι ότι ήταν σωστοί και ότι τελικά ο hobbit δεν ήταν σίγουρα ένας άνθρωπος γεννημένος με μικροεγκεφαλία.

Αναπαράσταση του κρανίου του Χόμπιτ

Προηγουμένως είχαν δημιουργήσει ένα "εικονικό" καλούπι του εγκεφάλου του Hobbit με τη βοήθεια ενός μοντέλου υπολογιστών, το οποίο αναπαρήγαγε την επιφάνεια του εγκεφάλου συμπεριλαμβανομένης της μορφής, των αγγείων, και των κοιλοτήτων του.

Αυτά τα ενδοκάρδια μας αποκάλυψαν ότι μεγάλα μέρη του μετωπικού λοβού και άλλων ανατομικών χαρακτηριστικών γνωρισμάτων ήταν σύμφωνα με υψηλότερες γνωστικές διαδικασίες.

"Το LB1 (ο Χόμπιτ δηλαδή) είχε έναν ιδιαίτερα εξελιγμένο εγκέφαλο", λέει η Falk. "Δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερο, και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρων."

Οι ερευνητές σύγκριναν τις τρισδιάστατες, παραγόμενες από υπολογιστή αναδημιουργίες εννέα εγκεφάλων σύγχρονων ανθρώπινων με μικροκεφαλία και 10 κανονικών σύγχρονων ανθρώπινων εγκεφάλων.

Διαπίστωσαν έτσι ότι δύο χαρακτηριστικά των μετωπιαίων λοβών, καθώς και η παρεγκεφαλίδα, δείχνουν ότι ο εγκέφαλος της γυναίκας Χόμπιτ έμοιαζε περισσότερο με τον εγκέφαλο υγιών ανθρώπων παρά των ασθενών με μικροεγκεφαλία.

Όμως τέσσερα άλλα χαρακτηριστικά του εγκεφάλου απείχαν από τον Homo sapiens και δείχνουν ότι το μικρόσωμο είδος δικαιούται να καταταχθεί σε νέο είδος.

Τελικά ορισμένοι επιστήμονες, όπως ο Robert Martin του Μουσείου Field στο Σικάγο, εξακολουθούν να διαφωνούν με τη θεωρία της Falk και υποστηρίζουν ότι το κρανίο ανήκε σε κανονικό άνθρωπο με μικροεγκεφαλία ή σε πυγμαίο.

Η Falk εκτιμά ότι ο Homo florensiensis κατάγεται πιθανώς είτε από αυστραλοπίθηκους, μακρινούς συγγενείς του ανθρώπου, είτε από μια μικρόσωμη μορφή του Homo erectus, το είδος από το οποίο προήλθε και ο σύγχρονος άνθρωπος.

Στο αντίπαλο στρατόπεδο, πάντως, ο Robert Martin παραμένει αμετάπειστος: "Το ένστικτό μου είναι ότι η Falk και οι συνεργάτες της  'έπαιξαν' λίγο με τις μετρήσεις μέχρι που βρήκαν κάτι που τους ταίριαζε» δήλωσε.

Home