Ο αστεροειδής Απόφις μπορεί να πλησιάσει επικίνδυνα τη Γη το 2036

Πηγή: Reuters, 17 Φεβρουαρίου 2007

Ο αστεροειδής Απόφις (Apophis) ίσως πλησιάσει επικίνδυνα τη Γη το έτος 2036 και ειδικοί επιστήμονες καλούν τα Ηνωμένα Έθνη να αναλάβουν την ευθύνη για την διοργάνωση μιας διαστημικής αποστολής, που θα αποτρέψει το ενδεχόμενο της σύγκρουσής του με τον πλανήτη μας.

Οι αστρονόμοι τονίζουν ότι υπάρχει 1 πιθανότητα προς 45.000 να κτυπήσει τη Γη την 13η Απριλίου του 2036, κι έτσι θα προτείνουν στον ΟΗΕ ένα σύνολο μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση απειλών από αστεροειδείς.

Ταξιδεύει με ταχύτητα 45.000 χλμ/ώρα και θα μπορούσε να ελευθερώσει σε μια πρόσκρουση με τη Γη 80.000 φορές την ενέργεια της βόμβας της Χιροσίμας.

Μπορεί οι πιθανότητες της σύγκρουσης του αστεροειδούς Απόφις με τη Γη να είναι πολύ μικρές, πρόσφατα όμως το Κογκρέσο έδωσε εντολή στη NASA να παρακολουθεί πιο προσεκτικά τους αστεροειδείς, που βρίσκονται σε τροχιές που θα τους φέρουν κοντά στη Γη, προκειμένου να εντοπίσουν δυνητικές απειλές στο βραχυπρόθεσμο μέλλον.

Ο πρώην αστροναύτης Russell Schweickart - μέλος της αποστολής του Apollo 9 που είχε τεθεί σε τροχιά γύρω από τη σελήνη τον Μάρτιο του 1969 - δήλωσε ότι "όλες οι χώρες βρίσκονται σε κίνδυνο" και πρόσθεσε ότι "χρειαζόμαστε ένα σύνολο αρχών και κανόνων για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό".

Ο Schweickart τόνισε ακόμη ότι θα παρουσιάσει νέα στοιχεία στην Επιτροπή του ΟΗΕ για την Ειρηνική Χρήση του Διαστήματος και ένα σχέδιο για την δημιουργία ενός συνόλου κανόνων για μια αντιμετώπιση από όλες τις χώρες του κόσμου τέτοιων απειλών.

Οι προτάσεις των ειδικών για την αλλαγή πορείας τέτοιων απειλητικών αστεροειδών περιλαμβάνουν ακόμα και την χρήση ειδικών τεχνικών για την δημιουργία βαρυτικών πεδίων. Ο συγκεκριμένος αστεροειδής, μήκους περίπου 140 μέτρων, θα χρειαζόταν περίπου 12 ημέρες για να επηρεαστεί το βαρυτικό του πεδίου, δήλωσε ο πρώην αστροναύτης Edward Lu. Το κόστος μιας τέτοιας αποστολής, πρόσθεσε, θα έφθανε τα περίπου 300 εκατομμύρια δολάρια.

Η NASA σημειώνει ότι οι επακριβείς συνέπειες της σύγκρουσης με τη Γη ενός αστεροειδούς μήκους 140 μέτρων εξαρτώνται από τη σύνθεσή του και την γωνία πρόσκρουσης. Ο ειδικός στους παγκόσμιους κινδύνους Paul Slovic, πρόεδρος του οργανισμού Decision Research, εκτιμά ότι ένας τέτοιος αστεροειδής θα μπορούσε να καταστρέψει μια ολόκληρη πόλη ή περιοχή.

Ο Απόφις είναι ο γνωστός αστεροειδής που τον Δεκέμβριο του 2004 έκανε τους αστρονόμους να βρίσκονται σε συναγερμό. Γιατί βρισκόταν σε πορεία που θα τον έφερνε πάνω στη Γη το 2029. Με λεπτομερέστερους υπολογισμούς εκτιμήθηκε τελικά ότι ο βράχος δεν θα προσέκρουε στον πλανήτη. Ωστόσο η τροχιά που ακολουθούσε θα μπορούσε να τον φέρει σε πορεία σύγκρουσης το 2036 ή και αργότερα. Ακριβέστερα στοιχεία από ραντάρ αναμένονται το 2013.

Έχει υπολογιστεί ότι κάθε 10.000 χρόνια ένας αστεροειδής με διάμετρο τουλάχιστον 100 μέτρων «χτυπά» τη Γη με την ισχύ βόμβας 100 μεγατόνων. Ενώ κάθε 100.000 χρόνια ένα αντικείμενο με διάμετρο 1000 μέτρων πέφτει στον πλανήτη μας και προκαλεί έκρηξη που αντιστοιχεί σε 10 εκατομμύρια βόμβες σαν της Χιροσίμα.

Αν και κανένας δεν έχει σκοτωθεί έστω και επίσημα από ένα αστεροειδή, (υπάρχουν κάποιοι υπαινιγμοί για μια σύγκρουση στην Κίνα κατά τον μεσαίωνα), αλλά   η συνέπεια αυτού του κτυπήματος για τη Γη, θα είναι εξαιρετικά σοβαρή.

Πριν από 50.000 χρόνια μάλιστα ένας μετεωρίτης κτύπησε τη Γη κοντά στη Βόρεια Αριζόνα και δημιούργησε έναν τεράστιο κρατήρα, με διάμετρο ενός χιλιομέτρου και βάθος 174 μέτρων. Ο μετεωρίτης πρέπει να ζύγιζε πάνω από 1.700 κιλά και είχε διάμετρο εξήντα μέτρων. Η ταχύτητα του - όταν έπεσε από τον ουρανό - ήταν 40 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο.

Οι φυλές των Ινδιάνων που ζούσαν στην περιοχή, οι Χόπι, οι Ναβάχο και οι Πουέμπλο, ενώ γνώριζαν εδώ και αιώνες για την ύπαρξη του κρατήρα, απέφευγαν όμως ακόμη και να πλησιάσουν στον τόπο, τον οποίο θεωρούσαν ιερό. Οι λευκοί τον ανακάλυψαν το 1871, όταν μια ομάδα στρατιωτών έκανε μια περιπολία αναγνωριστική της περιοχής.

Στις αρχές του 20ού αιώνα ένας ειδικός σε ορυκτά, μηχανολόγος μεταλλευμάτων, ο Daniel Βarringer, συνειδητοποίησε την κοσμική προέλευσή του και αγόρασε την περιοχή. Και ήξερε πως αυτοί οι βόλοι από νικέλιο και σίδηρο που ήταν διασκορπισμένοι γύρω από τον κρατήρα δεν ήταν δυνατόν να προέρχονται από τη Γη. Είχαν έρθει από το διάστημα. Ο Βarrigner όμως δεν νοιαζόταν για την επιστήμη: αυτό που ήθελε ήταν να σκάψει και να βρει τον τεράστιο μετεωρίτη, ο οποίος πίστευε πως βρίσκεται ακόμη θαμμένος κάτω από το χώμα του κρατήρα. Είχε μάλιστα εκτιμήσει και την αξία του: την υπολόγιζε στα 500-1.000 εκατομμύρια δολάρια.

Στα επόμενα τριάντα χρόνια, ο Βarrigner έριξε αρκετά εκατομμύρια από τα δικά του δολάρια στον κρατήρα της Αριζόνα, όμως δεν βρήκε απολύτως τίποτα: ο μετεωρίτης δεν υπήρχε. Εκείνη την εποχή ελάχιστα ήταν γνωστά για τη δυναμική των μετεωριτών. Ορισμένοι είχαν δει μερικούς μετεωρίτες να πέφτουν ­ μεταξύ των οποίων και κάποιοι αρκετά μεγάλοι ­ και οι περισσότεροι από αυτούς θάβονταν στη γη. Έτσι, ήταν πολύ λογικό να υποθέτουν πως το ίδιο είχε συμβεί με εκείνον τον τεράστιο που δημιούργησε τον κρατήρα.

Αυτό που κανείς δεν υπολόγιζε ήταν πως υπάρχει ένα καθοριστικό όριο για τη μάζα ενός μετεωρίτη, πάνω από το οποίο η διαδικασία δημιουργίας κρατήρα αλλάζει δραματικά. Ο μετεωρίτης του Βarrigner ξεπερνούσε κατά πολύ αυτό το όριο, με αποτέλεσμα αντί να θαφτεί, να εκραγεί, τη στιγμή ακριβώς που άγγιξε την επιφάνεια της Γης. Μόνο ένα ελάχιστο τμήμα του δεν κατόρθωσε να εξατμιστεί τελείως.

Τέτοιοι τεράστιοι κρατήρες όπως αυτός στην Αριζόνα είναι εξαιρετικά σπάνιοι στη Γη, συναντιούνται όμως πολύ συχνά στη Σελήνη, στον Ερμή και στον Δία. Ο λόγος είναι προφανής: η Γη είναι ένας γεωλογικά ενεργός πλανήτης. Οι ήπειροι δημιουργούνται και διαβρώνονται συχνά σε διάστημα μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων χρόνων κι έτσι οι κοσμικές της ρυτίδες εξαφανίζονται.