Προειδοποίηση για την άνοδο της στάθμης της Μεσογείου

Πηγή: BBC, 19 Ιανουαρίου 2008

Αν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, η στάθμη της Μεσογείου ενδέχεται να ανέβει έως και μισό μέτρο τα επόμενα 50 χρόνια, με σοβαρές έως καταστροφικές συνέπειες στις παράκτιες περιοχές, εκτιμά το Ισπανικό Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο.

Η μελέτη του Ισπανικού Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου με τίτλο "Η Κλιματική Αλλαγή στην Ισπανική Μεσόγειο", δείχνει ότι τα επίπεδα των υδάτων της Μεσογείου ανεβαίνουν διαρκώς μετά το 1970 και ο δείκτης της ανόδου είναι πολύ μεγαλύτερος, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι ακόμη και μια μικρή αύξηση μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες στις παράκτιες περιοχές, ενώ όλα τα στοιχεία είναι σύμφωνα με άλλων ερευνών που αφορούν γενικότερα το φαινόμενο της ραγδαίας κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με την έρευνα το επίπεδο των υδάτων της Μεσογείου εμφανίζει μια άνοδο μεταξύ 2,5 mm και 10 mm το χρόνο από το 1990. Αυτό σημαίνει ότι εάν αυτή η τάση συνεχιστεί, το επίπεδο του νερού θα έχει ανέβει κατά 12,5 εκατοστά έως 50 εκατοστά σε περίπου 50 χρόνια.

Σε περίπτωση που η τάση αυτή δεν ανακοπεί θα προκληθούν πολύ σοβαρές συνέπειες στις παράκτιες περιοχές.  ακόμη και στην περίπτωση που η άνοδος είναι σχετικά μικρή, ενώ οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές αν η άνοδος φτάσει το μισό μέτρο.

Επίσης, επισημαίνεται ότι παρατηρείται και μια σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας της Μεσογείου, μεταξύ 0,12 και 0,5 βαθμών Κελσίου από το 1970. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελεί άμεσο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη μας και δύο είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν σημαντικά σε αυτήν: η τήξη των πάγων και η διόγκωση του θαλασσινού νερού, καθώς θερμαίνονται περισσότερο οι ωκεανοί.

Σήμα κινδύνου όμως εκπέμπουν οι οικολογικές οργανώσεις και για τα ζώα, προειδοποιώντας κατ' επανάληψη ότι από τα 25.000 ενδημικά είδη που ζουν στη λεκάνη της Μεσογείου το ένα τρίτο απειλείται με εξαφάνιση. Στις περιοχές, μάλιστα, όπως το δέλτα του Έβρου και το δέλτα του Νείλου συγκεντρώνονται 3-5 εκατομμύρια πουλιά. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με τη δραστική μείωση της δασικής κάλυψης των χωρών που περιβάλλουν τη Μεσόγειο Θάλασσα, αφού λιγότερο από το 5% της λεκάνης της Μεσογείου καλύπτεται από δασικές εκτάσεις. Τέλος, παρά το γεγονός ότι η Μεσόγειος αντιπροσωπεύει το 1% των παγκόσμιων θαλάσσιων εκτάσεων, συγκεντρώνει ωστόσο σχεδόν το 40% των θαλάσσιων ειδών, μερικά εκ των οποίων είναι και από τα πλέον απειλούμενα είδη του πλανήτη.

Σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές του ΟΗΕ (IPCC), από το 1900 έως το 2006 η στάθμη των ωκεανών έχει ανέβει κατά 10-20 εκατοστά. Επίσης, ανέφερε ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας μπορεί να είναι διπλάσια μέσα σε αυτόν τον αιώνα σε σχέση με ό,τι είχαν προβλέψει οι επιστήμονες κατά το παρελθόν.

Η ίδια επιτροπή είχε προβλέψει πέρυσι ότι έως το 2100 η στάθμη των ωκεανών θα έχει ανέβει κατά 18 έως 59 εκατοστά, σε σχέση με το 1990, αν και η άνοδος θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη, σε περίπτωση που λιώσει το κάλυμμα πάγου στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία.

Εν τω μεταξύ ένα σύστημα ρομποτικών υποβρύχιων και θαλάσσιων αισθητήρων θα αναπτυχθεί κατά μήκος του Ατλαντικού, από τη Φλόριντα έως τα Κανάρια Νησιά, για την παροχή έγκαιρης προειδοποίησης σε περίπτωση που ατονήσει το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream). Χωρίς τη σωτήρια παρέμβαση του Ρεύματος, η Βρετανία το χειμώνα μπορεί να είναι το ίδιο παγωμένη με τον Καναδά.

Για το κλίμα της Ελλάδας

Η ελληνική επιστημονική κοινότητα ξεκίνησε πρόσφατα την εφαρμογή κλιματικών μοντέλων περιοχικής κλίμακας, ώστε να παραχθεί απαραίτητη λεπτομερής πληροφορία για το μελλοντικό κλίμα ανά περιοχή και για τις αναμενόμενες επιπτώσεις.

Έτσι, στο τέλος του 2003 εγκαταστάθηκε και προσαρμόστηκε στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου το περιοχικό κλιματικό μοντέλο PRCCIS. Το μοντέλο αυτό αναπτύχθηκε στο Hadley Centre (Meteorological Office, Βρετανία) και βασίζεται στην τελευταία έκδοση του παγκόσμιου κλιματικού μοντέλου (HadCM3).

Η τελευταία λοιπόν έκθεση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών  για το κλίμα στην Ελλάδα κατά το 2071-2100, προβλέπει :

• Μείωση των θερινών βροχοπτώσεων στη χώρα μας έως και 40% και μέση μέγιστη θερμοκρασία τον Ιούλιο πάνω από 40 βαθμούς Κελσίου

• Για την πρωτεύουσα προβλέπεται ότι θα έχουμε 1.925 ημέρες με θερμοκρασία μεγαλύτερη των 37 βαθμών Κελσίου την περίοδο 2071-2100, ενώ το 1961-1990 ο συνολικός αριθμός ήταν μόνο 195 ημέρες.

• Κι ενώ ο συνολικός αριθμός των ημερών με θερμοκρασία μεγαλύτερη των 40 βαθμών ήταν το '61-90 μόνο 28, το 2071-2100 αναμένεται να είναι 1.078, μια αύξηση κατά 385%.