Μήπως το διαστημικό σκάφος Messenger έχει αποκαλύψει ροές λάβας στον Ερμή;

Πηγή: NewScientist, 21 Ιανουαρίου 2008

Εικόνες από το διαστημικό σκάφος της NASA υπαινίσσονται την παρουσία στερεοποιημένης λάβας που ρέει στην επιφάνεια του Ερμή. Εάν επιβεβαιωθεί η άποψη αυτή, πρέπει να δίνουν κρίσιμες ενδείξεις για το ξεκλείδωμα της ιστορίας του πλανήτη.

Η πρώτη εικόνα που ελευθερώθηκε μετά από την πτήση του διαστημικού σκάφους Messenger κοντά στον Ερμή στις 14 Ιανουαρίου του 2008, σε μια απόσταση 27.000 χιλιομέτρων, παρουσιάζει σκοτεινές περιοχές κοντά στον πόλο του πλανήτη.

Η πρώτη εικόνα του Ερμή που πήρε το Messenger μπορεί να κρατά τις αποδείξεις για ροές αρχαίας λάβας στα ενδότατα στρώματα του πλανήτη

"Αυτές οι σκοτεινές κηλιδωτές περιοχές μου φαίνονται ότι οφείλονται σε ροές λάβας," λέει ο David Rothery, πλανητικός επιστήμονας στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο στη Βρετανία.

Οι πιθανές ροές εμφανίζονται να βρίσκονται πάνω από τον αρχικό φλοιό, αναφέρει, κάτι που υπονοεί ότι αυτές σχηματίστηκαν μετά από το τέλος της εποχής σχηματισμού των κρατήρων, που σημάδεψαν την επιφάνεια του Ερμή κατά τη διάρκεια των πρώτων 500 εκατομμυρίων ετών της ζωής του πλανήτη.

Σε αυτή την περίπτωση, όταν το σκάφος Messenger πάει πιο κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη, τότε οι επιστήμονες θα είναι σε θέση να συγκρίνουν τη σύνθεση των ροών της λάβας με τον περιβάλλοντα παλαιότερο φλοιό. Αυτό θα πρέπει να μας δώσει ένα παράθυρο πάνω στις διαδικασίες που πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό του πλανήτη μετά το σχηματισμό του φλοιού.

Αποδείξεις για τη συρρίκνωση

Απότομοι βράχοι και γκρεμοί ορατοί στις εικόνες μπορούν να είναι ένδειξη ότι ολόκληρος ο πλανήτης συρρικνώθηκε μόλις αυτός ψύχθηκε

Πλανητικοί επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει μια παρόμοια μέθοδο για να μπορέσουν να καταλάβουν την ιστορία του δικού μας φεγγαριού, συγκρίνοντας τις παλαιότερες σεληνιακές ορεινές περιοχές με τις σκοτεινές περιοχές - περιοχές που είναι λείες με λίγους κρατήρες και ονομάζονται maria - οι οποίες σχηματίστηκαν από τις ροές της λάβας.

Καμία ροή λάβας δεν ήταν ορατή στον Ερμή στις εικόνες που μας έστειλε το σκάφος Mariner από τη δεκαετία του '70. "Η μεγάλη ερώτηση που είχαμε προτού επιστρέψουμε στον Ερμή είναι εάν μπορούσαμε να προσδιορίσουμε δύο περιοχές φλοιού," λέει ο Rothery, "Έτσι αυτά τα στοιχεία είναι πολύ ενθαρρυντικά ότι πρόκειται πραγματικά να δούμε ροές λάβας."

Όμως δεν είναι η μόνη πληροφορία που διεγείρει τους πλανητικούς επιστήμονες.

Το μέλος Jeffrey Gillis-Davis της ομάδας του Messenger, του Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Πλανητολογίας της Χαβάης, έχει επιστήσει την προσοχή στους αιχμηρούς απότομους βράχους καθώς και στους ορατούς γκρεμούς στις εικόνες που μας έστειλε το σκάφος.

Αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα δείχνουν ότι ολόκληρος ο πλανήτης συρρικνώθηκε καθώς ψύχθηκε, υποστηρίζει.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης κοντά στον πλανήτη το Messenger κατέγραψε 1000 εικόνες, καθώς επίσης και άλλα επιστημονικά στοιχεία. "Η μεγαλύτερη ανάλυση των φωτογραφιών κάνουν τον Ερμή να μοιάζει με ένα νέο πλανήτη που έχουμε τώρα ανακαλύψει," λέει ο Gillis-Davis.

Το Messenger επιστρέφει για άλλη μια πτήση κοντά στον Ερμή στις 6 Οκτωβρίου του 2008, προτού τελικά μπει σε τροχιά το Μάρτιο του 2011.

Το BepiColombo θα πετάξει σε ένα ύψος 400 έως 1500 χιλιομέτρων από τον Ερμή, ενώ η τροχιακή περίοδος του θα είναι μόλις 2,3 ώρες.  

Μετά από αυτό, η Ευρώπη και η Ιαπωνία σχεδιάζουν να στείλουν μια αποστολή από κοινού στον Ερμή που λέγεται BepiColombo. Στις 18 Ιανουαρίου 2008, η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία υπέγραψε μια σύμβαση με την Astrium για να κατασκευάσει το διαστημικό σκάφος Mercury Planetary Orbiter.

Μαζί με το ιαπωνικό σκάφος Mercury Magnetospheric Orbiter, πρέπει να προωθηθεί το 2013, και θα ερευνήσει τον Ερμή καθώς και το μαγνητικό πεδίο του με ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες από το Messenger.