|
Μια τεράστια απελευθέρωση του μεθανίου, ένα πολύ ισχυρό αέριο
του θερμοκηπίου,
μπορεί να είχε προκαλέσει τη γρήγορη τήξη της τελευταίας παγωμένης
γης, περίπου, πριν 635 εκατομμύρια χρόνια, προτείνει μια νέα μελέτη.
Περίπου πριν 635 εκατομμύρια χρόνια η Γη καλύφθηκε με
στρώσεις (φύλλα) πάγου που
απλώθηκαν προς τον Ισημερινό. Μια νέα μελέτη προτείνει ότι μια τεράστια
απελευθέρωση του μεθανίου προκάλεσε μια ξαφνική και γρήγορη θέρμανση
του κλίματος, που έλειωσε το τελευταίο γεγονός της παγωμένης Γης.
Σύμφωνα με τη θεωρία της χιονιών, η αρχαία Γη έζησε περιόδους
πάγου σε παγκόσμιο επίπεδο, όταν επεκτάθηκε ο πάγος μέχρι τον
Ισημερινό.
Ο πάγος από μεθάνιο διαμορφώνεται και σταθεροποιείται κάτω από τους παγετώνες,
κάτω από ορισμένες θερμοκρασίες και πιέσεις, σημειώνει ο επικεφαλής
της μελέτης και γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο της
Καλιφόρνιας στο Riverside, Martin Kennedy.
Αλλά τα φύλλα του πάγου είναι εγγενώς ασταθή. Μόλις
φθάσουν σε ένα ορισμένο μέγεθος, αρχίζουν να καταρρέουν.
Η κατάρρευση των αρχαίων φύλλων του πάγου στον Ισημερινό θα
ελευθέρωσε τις παγιδευμένες αποθέσεις του μεθανίου και θα ανέβασε τις
παγκόσμιες θερμοκρασίες.
Αυτή η θέρμανση θα είχε αναγκάσει τα φύλλα του πάγου, σε ελαφρώς
υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, να λειώσουν ελευθερώνοντας ακόμη
περισσότερο μεθάνιο και αναγκάζοντας τη Γη να θερμανθεί ακόμη
περισσότερο.
"Υπήρχε μια ανατροφοδότηση του φαινομένου, η οποία αρκετά σύντομα
'ξεκλείδωσε' ολόκληρη την δεξαμενή του μεθανίου", λέει ο Kennedy, "που
θα μπορούσε να έχει προκαλέσει την απότομη μετάβαση από μία πολύ ψυχρή
κατάσταση σε ένα πολύ θερμότερο κλίμα".
Ένας παρόμοιος μηχανισμός, λένε οι οι συντάκτες, θα
μπορούσε σήμερα να επιταχύνει ανεξέλεγκτα την παγκόσμια αύξηση της
θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Έκρηξη θέρμανσης
Ο Kennedy και οι συνάδελφοι του συνέλεξαν και ανέλυσαν εκατοντάδες
δείγματα θαλασσίων ιζημάτων από μια περιοχή της Νότιας Αυστραλίας, που ήταν
τότε κοντά στο Ισημερινό πριν περίπου 635 εκατομμύριο έτη.
Βρήκαν έτσι μια πλατιά γκάμα χημικών υπογραφών στα ιζήματα που συμφωνούν
με
την τήξη των φύλλων του πάγου και την αποσταθεροποίηση των αποθέσεων
του μεθανίου.
Επιπλέον, βρήκαν στοιχεία ότι η κατάρρευση των φύλλων του πάγου και η
απελευθέρωση του μεθανίου προηγήθηκαν της ανόδου στις στάθμες
της θάλασσας όλης της Γης.
"Η σύμπτωση όλων αυτών των στοιχείων μας λέει ότι να έχουμε βρει την ώθηση για
την απόψυξη," δηλώνει ο Kennedy.
Ο Richard Norris είναι παλαιοβιολόγος στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Scripps
του πανεπιστημίου στο Σαν Ντιέγκο, που δεν συμμετείχε στη μελέτη και
λέει ότι η ομάδα του Kennedy έχει δυνατές αποδείξεις και δίνει λογικά
επιχειρήματα για ένα γεγονός θέρμανσης εξ αιτίας του μεθανίου.
"Δεν νομίζω ότι είναι απόδειξη, αλλά είναι αυτό που
κάποιος αναμένει
να βρει εάν είναι αληθινό," είπε.
Σύμφωνα με τον Kennedy, μια παρόμοια απότομη άνοδος της θερμοκρασίας
θα μπορούσε να εμφανιστεί σήμερα, εάν απελευθερώνονταν ξαφνικά οι
άφθονες αποθέσεις μεθανίου στο μόνιμο στρώμα της Αρκτικής και τα
ηπειρωτικά όρια των ωκεανών.
"Είμαστε σε μία εποχή που πιέζουμε το κλίμα πάρα πολύ, και
αναρωτιόμαστε τι σχετικό ανάλογο υπήρχε κάποτε για το μελλοντικό κλίμα
μας," προσθέτει.
"Θα πρότεινα ότι αυτός ο ιδιαίτερος τύπος της
ανατροφοδότησης είναι ένα σενάριο που θα μπορούσαμε να δούμε στο
μέλλον."
Σημάδι προειδοποίησης;
Ο Norris, του Ινστιτούτου Scripps, συμφωνεί ότι οι σημερινές
δεξαμενές μεθανίου είναι τεράστιες και θέλουν ιδιαίτερη προσοχή στις
επερχόμενες αλλαγές του κλίματος. "Θα μπορούσαν να γίνουν ένα
πραγματικό πρόβλημα για μας," είπε.
Αλλά προειδοποίησε ότι η σύνδεση μεταξύ της παγωμένης Γη και
της σύγχρονης θέρμανσης είναι αδύναμη, επειδή ο κόσμος είναι εντυπωσιακά
διαφορετικός τώρα από ότι ήταν πριν εκατομμύρια χρόνια.
Παραδείγματος χάριν, Γη είναι μακριά από μια κατάσταση ψύξης, και
οι ήπειροι είναι σε διαφορετικές θέσεις και έχουν έτσι διαφορετικά
αποτελέσματα στην ωκεάνια και ατμοσφαιρική κυκλοφορία.
Επίσης, είναι άγνωστο πόσο γρήγορα εμφανίστηκε η μετάβαση από την
παγωμένη Γη σε έναν θερμότερο κόσμο, σημειώνει ο Norris.
Εάν το μεθάνιο απελευθερώθηκε σε ένα διάστημα εκατοντάδων ή χιλιάδων
ετών,
τότε οι σχετικές αλλαγές του κλίματος θα μπορούσαν να είναι
καταστροφικές.
Αλλά σε πιο μακροχρόνια διαστήματα, οι γήινες διαδικασίες
θα μπορούσαν να έχουν απορροφήσει την περίσσεια του άνθρακα,
ελαττώνοντας τον αντίκτυπο.
Ενώ παραμένουν αβέβαιοι για την ακριβή διάρκεια του αρχαίου γεγονότος
θέρμανσης της παγωμένης ΓΗς, ο Kennedy και άλλοι ερευνητές θεωρούν ότι τα στοιχεία είναι σύμφωνα με
τις αλλαγές πάνω σε γεωλογικά σύντομα χρονικά διαστήματα.
Ένα πολύ κρίσιμο ζήτημα είναι να υπολογιστεί πόση θέρμανση απαιτείται
για να προκαλέσει την απελευθέρωση των αποθέσεων του μεθανίου, λέει ο Kennedy.
"Αυτό το σενάριο είναι ένα που μόλις προκληθεί, δεν υπάρχει τίποτα για
να το σταματήσει," είπε. "Πρέπει να ενεργήσετε
προειδοποιητικά προτού να επιτευχθεί αυτή η πρόκληση."
|
