|
|
Η Γη στέλνει σήματα στους εξωγήινους πολιτισμούςΆρθρο, Φεβρουάριος 2002 |
Οι αστρονόμοι στους εξωηλιακούς αυτούς πλανήτες θα έχουν τη Γη, σχεδόν με βεβαιότητα, στη λίστα τους σαν έναν πλανήτη που είναι γεμάτος από ζωή, λέει ένας κορυφαίος επιστήμονας. Ο Δρ Roger Angel, από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Tucson, τόνισε: "Είμαι πεπεισμένος ότι εάν υπάρχουν ξένοι πολιτισμοί με τεχνολογία λίγο πιό προηγμένη από τη δική μας θα ξέρουν ότι υπάρχει ζωή σε αυτόν εδώ τον πλανήτη", στην Αμερικανική Ένωση για την Πρόοδο των Επιστημών στην ετήσια συνεδρίαση της στη Βοστώνη. Δυστυχώς όμως το επίπεδο της τεχνολογίας, δεν επιτρέπει ούτε να μας συναντήσουν ούτε εμείς να πάμε εκεί αν τους ανακαλύψουμε, αφού μιλάμε για αποστάσεις εκτοντάδων ετών φωτός. Οι διάφορες χημικές ουσίες που μαρτυρούν την ύπαρξη της ζωής, δημιουργούν συγκεκριμένες υπογραφές, γνωστές ως βιουπογραφές ή και βιοδείκτες, που αποτυπώνονται στο ανακλώμενο φως που μας έρχεται από τους πλανήτες και που μπορούν να προσδιοριστούν όταν αναλυθεί το φως αυτό, στο φάσμα του. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η καλύτερη μας ευκαιρία να εντοπίσουμε αυτές τις βιουπογραφές θα ήταν η κατασκευή ικανών οργάνων για να ανιχνεύσουν τις χημικές υπογραφές της ζωής, αναλύοντας τα χρώματα της υπέρυθρης ακτινοβολίας που θα συλλέξουν τα νέα όργανα. Οι αστρονόμοι ξέρουν ότι αν οποιοσδήποτε πλανήτης, που αντανακλά το φως από ένα γειτονικό άστρο, περιέχει ένα ισχυρό σήμα οξυγόνου στο φάσμα του, ουσιαστικά εγγυάται ότι μπορεί να υποστηρίξει ζωή. O Angel λέει: "Η Γη μας βγάζει προς τα έξω ένα σήμα, εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, το οποίο λέει: 'Είμαστε εδώ'". Αυτό το σήμα θα μπορούσε να αναλυθεί από οποιονδήποτε προηγμένο ξένο πολιτισμό, πρόσθεσε. Άλλες βιουπογραφές που υποδεικνύουν ζωή, στους πλανήτες, είναι το νερό, το διοξείδιο του άνθρακα, το όζον, το μεθάνιο, το οξείδιο του αζώτου και η χλωροφύλλη. Το οξυγόνο και το όζον μαρτυρά ζωή, γιατί με τη βοήθεια της χλωροφύλλης συνέχεια ανανεώνεται και παράγεται. Για να βρούμε μικρούς δύσκολους πλανήτες όπως η Γη και να εξετάσουμε τις ατμόσφαιρές τους απαιτείται τεχνολογία ικανή, που να ξεχωρίσει το φως τους από τις εκθαμβωτικές ακτίνες των αστεριών στα οποία βρίσκονται σε τροχιά. Έτσι τεράστιες συστοιχίες τηλεσκοπίων αφ' ενός, με βάση ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα, και αφ' ετέρου ένα διαστημικό πρόγραμμα από τους Αμερικανούς, που θα έχουν αυτήν την δυνατότητα, πρόκειται να ξεκινήσουν τις εργασίες τους περίπου σε 15 έτη. Η συστοιχία τηλεσκοπίων Darwin της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Αντιπροσωπείας (ESA) και ο Terrestrial Planet Finder της NASA, θα επιτρέψουν για πρώτη φορά στους αστρονόμους να ψάξουν για τα αποκαλυπτικά σημάδια της ζωής ανάμεσα στα αστέρια. Η Αμερικανική αποστολή θα διευθύνεται από το Jet Propulsion Laboratory και περικλείεται στο ευρύτερο πρόγραμμα της NASA Origins. Χρησιμοποιώντας ο Terrestrial Planet Finder, που η εκτόξευσή του έχει προγραμματιστεί για το 2014, μια μέθοδο που θα "φράσσει" το φως των γειτονικών άστρων, θα είναι σε θέση οι αστρονόμοι να ξεχωρίσουν και να συλλάβουν το ανακλώμενο φως από τους ομοειδείς πλανήτες σαν τη Γη. Ένας επιστήμονας, ο James F. Kasting μέλος της επιστημονικής ομάδας εργασίας του Terrestrial Planet Finder, πιστεύει ότι από μόνο του το οξυγόνο δεν μαρτυρά την ύπαρξη της ζωής, πχ στην Αφροδίτη παράγεται και με μη βιολογικές διαδικασίες. Καλύτερο, για τη ζωή, θα ήταν η ταυτόχρονη παρουσία οξυγόνου και όζοντος, μαζί με μία άλλη χημική ένωση όπως το μεθάνιο ή το οξείδιο του αζώτου. Αυτά τα αέρια βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες στη γήινη ατμόσφαιρα απ’ ότι θα περιμέναμε. Αυτό συμβαίνει γιατί επίσης παράγονται από κάποιους οργανισμούς. Το μεθάνιο προέρχεται από βακτήρια που ζουν σε χώμα χωρίς οξυγόνο, όπως σε ορυζώνες, και στα εντόσθια των βοοειδών και των προβάτων. Το οξείδιο του αζώτου προέρχεται από έναν τύπο βακτηριδίων που ζει στους ωκεανούς όπως επίσης και στο χωρίς οξυγόνο χώμα. Ο Δρ Wesley Traub, από το Harvard-Smithsonian κέντρο για την αστροφυσική, είπε: "Δεν θα θεωρείται τον πλανήτη ως μια σταγόνα στον ωκεανό, αλλά ότι από εκείνη την σταγόνα μπορείτε να μάθετε πολλά. Εάν φαίνεται πάρα πολύ φωτεινό θα ήταν πιθανώς όπως ο Δίας, αλλά εάν βλέπετε ένα αμυδρό σημάδι του φωτός, τότε έχετε κάποια ελπίδα ότι εξετάζετε έναν πλανήτη σαν τη Γη". Η ανάλυση του φωτός στα διαφορετικά χρώματα του φάσματος θα αποκάλυπτε τα βαθύτερα μυστικά του πλανήτη -- συμπεριλαμβάνων εάν είναι ή όχι πιθανό να φιλοξενήσει ζωή. "Τα μεγάλα ποσά οξυγόνου είναι ένας σίγουρος δείκτης της ζωής," είπε. Οι αστρονόμοι έχουν καθορίσει ήδη περίπου 150 αστέρια μέσα σε μια απόσταση περίπου 100 ετών φωτός, για την αναζήτηση πλανητών. Ο βιοχημικός καθηγητή Norman Pace, από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Boulder, είπε ότι οι πιθανότητες για την ανακάλυψη ζωής έξω από το ηλιακό σύστημα θα είναι πολύ υψηλότερες από το να βρεθεί ζωή στους γειτονικούς πλανήτες και τα φεγγάρια τους. "Το βασικό θέμα εδώ είναι, πως εάν εξετάζετε ό,τι είναι απαραίτητο για τη ζωή, πραγματικά αυτό είναι ένα στενό παράθυρο", αυτός είπε. "Το ηλιακό μας σύστημά εκτός της Γης δεν φαίνεται επίσης ελπιδοφόρο ότι μπορεί να στηρίξει τη ζωή, αλλά δεν ξέρουμε ποιο είδος ακραίων συνθηκών που συμβάλλουν στη ζωή μπορεί να βρεθεί αλλού στον Κόσμο." Αν ο πλανήτης είναι πολύ κοντά στο αστέρι του, όπως η Αφροδίτη, το νερό θα εξατμίζεται. Από την άλλη, αν ο πλανήτης είναι πολύ ψυχρός, σαν τον Άρη, το νερό παγώνει. Γι' αυτό ο πλανήτης πρέπει να είναι κάπου ενδιάμεσα. Αυτός θεωρεί τη ζωή μια "κοινή συνέπεια της προέλευσης των πλανητικών συστημάτων". Η πραγματική ερώτηση, είπε, ήταν εάν η ζωή ήταν σε θέση ή όχι να επιζήσει μετά από τη δημιουργία της. "Εάν η ζωή επιζήσει, σε κάποιον πλανήτη, όχι μόνο θα επιζήσει αλλά θα αναπτύσσεται και θα πολλαπλασιάζεται στην επιφάνεια του πλανήτη," πρόσθεσε. "Όταν κοιτάζουμε έξω στο ηλιακό μας σύστημα βεβαίως, δεν ψάχνουμε για δέντρα φοινικών -- το περιβάλλον είναι αρκετά σκληρό έξω εκεί." Αναφορές: NASA, CNN Europe, ESA. |
Η ανακάλυψη πάνω
από 70 πλανητών, τα τελευταία 10 χρόνια, έδωσε νέες
ελπίδες για ζωή στο μακρινό διάστημα. Πως όμως
αυτοί οι μακρινοί πολιτισμοί, αν υπάρχουν βέβαια
θα γνωρίζουν για την ύπαρξη της ζωής πάνω στον
μικρό γαλάζιο πλανήτη;