Συγκλονιστική ανακάλυψη ενισχύει την πιθανότητα της ζωής στην Ευρώπη

Από σελίδα του NewScientist, 21 Φεβρουαρίου 2003

Επιστήμονες προσομοίωσαν τις συγκρούσεις των μετεωριτών στους παγωμένους ωκεανούς της Ευρώπης κι έχουν κάνει μια συγκλονιστική ανακάλυψη, η οποία αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρχει ζωή στο φεγγάρι του Δία.

Ο Jerome Borucki, στο ερευνητικό κέντρο της NASA Ames στην Καλιφόρνια, και οι συνάδελφοί του πυροδότησαν σφαίρες αλουμινίου σε ένα κομμάτι πάγου. Διαπίστωσαν τότε ότι όταν η σφαίρα συγκρούστηκε, οι αισθητήρες που ήταν ενσωματωμένοι στον πάγο ανίχνευσαν έναν ηλεκτρικό σπινθήρας,  μερικές στιγμές αργότερα  παρατηρήθηκε μια δεύτερη, και πολύ μεγαλύτερη, ηλεκτρική αποφόρτιση.

Την επιφάνεια της Ευρώπης περιβάλλει ένα κέλυφος του πάγου, πάχους πολλών χιλιομέτρων και οι επιστήμονες σκέπτονται ότι το υγρό νερό - και επομένως ζωή - μπορεί να βρεθεί από κάτω. Οι αποδείξεις για την παρουσία των μοριακών δομικών λίθων τις υπεύθυνες για τη ζωή προέρχονται από τους λεκέδες χρώματος κίτρινου-καφέ που φαίνονται στον πάγο από το όχημα Galileo.

"Η Ευρώπη είναι ένας στόχος με μια υψηλή προτεραιότητα για την εξερεύνηση της ζωής, επειδή  φαίνονται να είναι εκεί τα πιο βασικά συστατικά για τη ζωή. Αλλά ακόμα κι αν έχετε τα συστατικά, η ερώτηση που μπαίνει είναι, υπάρχει ένας σπινθήρας που θα δημιουργήσει τα πρώτα οργανικά μόρια;" λέει ο Ron Greeley, ένας πλανητικός επιστήμονας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Τα πειράματα με σφαίρες του Borucki υποδεικνύουν ότι οι συγκρούσεις με μετεωρίτες μπορεί να δώσουν αυτόν τον σπινθήρα. Ο ηλεκτρικός σπινθήρας δεν είχε ποτέ ανιχνευθεί, επειδή κανένας δεν είχε βάλει τους αισθητήρες κάτω από έναν... κρατήρα λόγω σύγκρουσης προηγουμένως, είπε ο  ίδιος. Η ομάδα σκέφτεται ότι το ρεύμα προκαλείται από τη μετακίνηση των πρωτονίων καθώς ο πάγος σπάζει.

Μεθάνιο και αμμωνία

Στη δεκαετία του '50, ο Stanley Miller, που βρίσκεται τώρα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, έδειξε ότι πυροδοτώντας ένα ηλεκτρικό σπινθήρα μέσα σε ένα μίγμα νερού, μεθανίου και αμμωνίας, δημιούργησε σύνθετα οργανικά μόρια. Τα αμινοξέα, οι δομικοί λίθοι των πρωτεϊνών, ήταν μεταξύ εκείνων των προϊόντων.

Το μεθάνιο και η αμμωνία είναι πιθανόν ότι βρίσκονται στον πάγο της Ευρώπης και η ενέργεια που απορροφάται από τον πάγο, από μια σύγκρουση με μετεωρίτες, θα τον λειώσει. Αν προκαλέσετε αιφνίδια έναν ηλεκτρικό σπινθήρα σε αυτό το μίγμα, λέει ο Borucki, θα σχηματισθούν τότε σύνθετα μόρια.

Αλλά αυτό χρειάζεται ακόμα να εξεταστεί και στο εργαστήριο. Μέχρι τώρα τα πειράματα έχουν χρησιμοποιήσει μόνο τον καθαρό πάγο του νερού, που ψύχθηκε στους -196°C για να μιμηθεί τις συνθήκες στην Ευρώπη.

Οι σφαίρες που χρησιμοποιήθηκαν είναι διαμέτρου ενός εκατοστού και πυροβολήθηκαν προς τον πάγο με μια ταχύτητα έξι km/sec. Αυτό είναι ισοδύναμο προς ένα αστεροειδή, μήκους ενός χιλιομέτρου, που θα συντριβεί πάνω στο φεγγάρι με μια ταχύτητα περίπου 24 km/s.

"Βλέπουμε μια χούφτα πολύ μεγάλων κρατήρων στην Ευρώπη, και φυσικά θα είχε αναπτυχθεί πολλή ενέργεια σε αυτούς κατά τη στιγμή της σύγκρουσης", σχολιάζει ο Greeley. "Αυτά τα νέα αποτελέσματα είναι συναρπαστικά."

Ο Greeley έχει διοριστεί από τη NASA για να θέσει τις επιστημονικές προτεραιότητες για τον διαστημικό δορυφόρο που θα πάει στα φεγγάρια του Δία. Αυτός ο δορυφόρος, που πρόσφατα πήρε μια χρηματοδότηση, θα επισκεφτεί την Ευρώπη και δύο από τα άλλα φεγγάρια, το Καλλιστώ και τον Γανυμήδη. Τότε μπορεί να σταλεί στην επιφάνεια της Ευρώπης ένα όχημα για να ψάξει για οργανική ύλη. Αλλά αυτό θα αργήσει πολύ - η εκτίμηση του Greenley είναι ότι η πιο γρήγορη ημερομηνία έναρξης για την αποστολή είναι το 2011.

Αναφορά : Περιοδικό της γεωφυσικής έρευνας - πλανήτες