Το ρόβερ Opportunity θα κάνει την τελική του κατάβαση στον κρατήρα

Από το NewScientist, 7 Ιουνίου 2004

Εικόνα - χρωματισμένη τεχνητά - του κρατήρα Endurance στον Άρη. Παρουσιάζει βασάλτες (μπλε),  μικτό  οξείδιο του σιδήρου και βασάλτη (σκούρο πράσινο) και σκόνη που περιέχει θειικά άλατα (κίτρινος και κόκκινος)

Οι υπεύθυνοι του ρόβερ Opportunity, που βρίσκεται στον Άρη, έχουν αποφασίσει να στείλουν το ρόβερ βαθιά κάτω στον κρατήρα Endurance.

Αναγνωρίζουν ότι αυτό μπορεί να είναι ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή, καθώς οι απότομες κλίσεις και το χαλαρό υλικό του κρατήρα - που δημιουργήθηκε από πτώσεις μετεωριτών - μπορούν να κάνουν αδύνατη την επιστροφή του ρόβερ να φτάσει πάλι έξω.

Αλλά οι επιστήμονες ελπίζουν να πάρουν έτσι αρκετές πληροφορίες για τις στρώσεις των βράχων που βρίσκονται βαθιά κάτω από τα στρώματα που μέχρι τώρα εξέταζε το ρόβερ. Έτσι η ομάδα αποφάσισε να πάρει αυτό το ρίσκο.

Ο Ed Weiler, επικεφαλής επιστήμονας της NASA, εξήγησε ότι οι στρώσεις των βράχων μέσα στον κρατήρα μπορεί να μας δώσουν σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία του προηγούμενου υδάτινου περιβάλλοντος που το  Opportunity ήδη έχει δείξει. Και η καλύτερη ανάλυση δείχνει ότι το ρόβερ πρέπει να είναι σε θέση να επιστρέψει πίσω, χωρίς όμως καμία εγγύηση γι' αυτό.

Επίσης, τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας βράχος πολύ κοντά στο κέντρο του κρατήρα είναι πολύ παλαιότερος από αυτούς τους βράχους που το ρόβερ ήδη έχει αναλύσει.

"Μέχρι τώρα, έχουμε στοιχεία για την εξάτμιση του νερού -- την τελική φάση δηλαδή. Είναι σαν να διαβάζουμε το τελευταίο κεφάλαιο ενός βιβλίου", εξηγεί ο Steven Squyres ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας της NASA.

"Δεν ξέρουμε τι θα βρούμε στα προηγούμενα κεφάλαια αυτού του βιβλίου -- βαθιά νερά, ηφαιστειακή τέφρα ή ένα αμμόλοφο -- και ο μόνος τρόπος για να ανακαλύψουμε περισσότερα είναι να πάει βαθύτερα".

Ο κρατήρας Endurance - που έχει το μέγεθος ενός σταδίου - είναι ο δεύτερος που επισκέφθηκε αυτό το ρόβερ. Ο πρώτος, ο κρατήρας Eagle, ήταν πολύ μικρότερος και ήταν η περιοχή προσγείωσης του Opportunity.

Μέσα σε επτά εβδομάδες το Opportunity βρήκε τα πρώτα σίγουρα αποδεικτικά στοιχεία ότι κάποτε υπήρχε υγρό νερό στην επιφάνεια του Άρη, συμπεριλαμβανομένων και μεταλλευμάτων που διαμορφώθηκαν από την εξάτμιση του αλμυρού νερού. Τώρα η ερώτηση είναι πόση διάρκεια είχε αυτό το νερό, και ο πιο καλύτερος τρόπος για να το ανακαλύψουμε είναι να μελετηθούν τα στρώματα του βράχου που σχηματίστηκαν λίγο πριν από αυτά που παρουσίασαν τα σημάδια του νερού.

Ο Steve Squyres εξηγεί πως ό,τι μάθουμε για εκείνη την προηγούμενη περίοδο, θα μας βοηθήσει να ερμηνεύσουμε τα στοιχεία του ανώτερου στρώματος, που σχηματίστηκε με τη βοήθεια του υγρού νερού. Παράλληλα θα καταλάβουμε πώς άλλαξε το περιβάλλον από το νερό.

Η κλίση μέσα στον κρατήρα - στην περιοχή που λέγεται Karatepe - αναμένεται να είναι 25°, που οι δοκιμές έδειξαν ότι μπορεί το ρόβερ να φτάσει. Ακόμα κι αν αποδειχθεί ότι η κλίση είναι 30°, τότε θα προχωρήσει αλλά πιο προσεκτικά, αναφέρει ο διευθυντής προγράμματος του ρόβερ Richard Cook.