|
Οι θεμελιώδεις απαιτήσεις για την ύπαρξη της ζωή όπως την
ξέρουμε στη Γη, θα μπορούσαν να είναι διαφορετικές σε άλλα μέρη του
ηλιακού συστήματος, σύμφωνα με μια νέα έκθεση από το αμερικανικό Εθνικό
Ερευνητικό Συμβούλιο.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα βασικά συστατικά της ζωής πάνω στη
Γη - ένας
υγρός βιοδιαλύτης σαν το νερό, ο μεταβολισμός βασισμένος στον άνθρακα, ένα
μοριακό σύστημα ικανό για την εξέλιξη, και η δυνατότητα να ανταλλάσσεται
ενέργεια με το περιβάλλον - δεν είναι οι μόνοι τρόποι για να υποστηριχθεί
η ζωή.
"Η έρευνά μας κατάστησε σαφές ότι είναι δυνατή η ύπαρξη της ζωής με μορφές
διαφορετικές από εκείνες στη Γη", λέει ο επικεφαλής της έρευνας John Baross, καθηγητής
της ωκεανογραφίας στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ.
Γι αυτό και η αναζήτηση της ζωής αλλού στο ηλιακό σύστημα
πρέπει να συμπεριλάβει και την ανίχνευση αυτής της μορφής, που οι επιστήμονες
αναφέρονται μερικές φορές ως η "παράξενη" ζωή - που είναι ζωή με μια
εναλλακτική βιοχημεία από αυτή που ξέρουμε για τη ζωή στη γη, τονίζει ο καθηγητής Baross.
Η έκθεση αναφέρει πως η σιωπηρή υπόθεση ότι η εξωγήινη ζωή θα χρησιμοποιούσε την
ίδια βιοχημική αρχιτεκτονική με τη ζωή πάνω στη Γη, σημαίνει ότι μέχρι τώρα
έχει περιορίσει το πεδίο σκέψης των επιστημόνων, ως προς
πού μπορεί να βρεθεί η εξωγήινη ζωή.
"Η υπόθεση ότι η ζωή απαιτεί νερό, παραδείγματος χάριν, έχει
περιορίσει τη σκέψη για τους πιθανούς βιότοπους πάνω στον Άρη. μόνο σε εκείνες τις
θέσεις όπου είναι πιθανά παρόν το υγρό νερό ή κάποτε έρεε, όπως στο
υπέδαφος", αναφέρει η έκθεση.
"Εντούτοις, υγρά όπως η αμμωνία ή η μεθαναμίδη (φορμαμίδη) θα μπορούσαν επίσης να
λειτουργήσουν ως βιοδιαλύτες -- υγρά που διαλύουν τις ουσίες μέσα σε έναν
οργανισμό -- αν και μέσω μιας διαφορετικής βιοχημείας. Τα πρόσφατα
στοιχεία ότι τα υγρά μίγματα νερού-αμμωνίας μπορούν να υπάρξουν στο
εσωτερικό του φεγγαριού του Κρόνου, τον Τιτάνα, προτείνουν να δοθεί
μεγαλύτερη προτεραιότητα σε μια αποστολή συνέχισης του έργου έρευνας του
Τιτάνα, μια τοποθεσία που η επιτροπή θεωρεί ως το πλέον πιθανό τόπο του
ηλιακού συστήματος για την ύπαρξη παράξενης ζωής", εξηγεί ο Baross.
Ο Christopher ΜcΚay, που είναι πλανητικός επιστήμονας στο ερευνητικό
κέντρο Αmes της ΝΑSΑ, και ο αστροβιολόγος Dirk Schulze-Μakuch, από το
Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, λένε ότι στην επιφάνεια του
Τιτάνα, που είναι φεγγάρι του Κρόνου, ενδεχομένως να υπάρχουν μικρόβια που
καταναλώνουν αιθένιο και το οποίο παράγεται ψηλά στην ατμόσφαιρα από το
ηλιακό φως. Τα μικρόβια αυτά αποβάλλουν το μεθάνιο και τα κύτταρα τους θα
μπορούσαν να είναι γεμάτα από υγρό μεθάνιο ή αιθένιο.
Ο Dirk Schulze-Μakuch, λέει πως το γεγονός ότι η ζωή στη Γη
στηρίζεται στο νερό είναι εντελώς τυχαίο. "Η ζωή στη Γη έμαθε να δουλεύει
μαζί με το νερό, γιατί είναι το μόνο υγρό σε αφθονία. Δεν νομίζω ότι
υπάρχει κάτι μαγικό σε αυτό. Σε έναν θερμότερο πλανήτη, ωκεανοί από θειικό
οξύ ενδεχομένως να έκαναν την ίδια δουλειά με το νερό ή, σε έναν ψυχρότερο
πλανήτη, τον ίδιο ρόλο να επωμίζονταν ωκεανοί από μεθάνιο, αμμωνία ή ακόμη
και μεθανόλη".
Επίσης, κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι δεν είναι
όλες οι ιδιότητες του νερού μοναδικές - για παράδειγμα το υδροφθόριο, το
υπεροξείδιο του υδρογόνου, το θειικό οξύ και η αμμωνία μοιράζονται την
ικανότητα του νερού να μεταφέρει ιόντα υδρογόνου τα οποία προκαλούν
επιτάχυνση των χημικών αντιδράσεων που είναι σημαντικές για τα κύτταρα να
εγκολπώσουν θρεπτικά συστατικά. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο ορισμένοι ειδικοί
έχουν υποστηρίξει ότι μικρόβια που στηρίζουν την ύπαρξή τους στο
υπεροξείδιο του υδρογόνου κατοικούν στο έδαφος του Άρη και ότι στα νέφη
της Αφροδίτης ίσως να ευδοκιμούν εξωγήινοι οργανισμοί φτιαγμένοι από
θειικό οξύ.
Η έκθεση εν συνεχεία λέει ότι μελέτες στη χημεία έχουν δείξει ότι
ένας οργανισμός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ενέργεια από
εναλλακτικές πηγές, όπως μέσω μιας αντίδρασης του υδροξειδίου του νατρίου και
του υδροχλωρικού οξέος. Γι αυτό και οι ερευνητές πρέπει να εστιάσουν την
προσοχή τους στην ανακάλυψη
οργανισμών, που θα μπορούσαν να έχουν έναν μεταβολισμό εξ ολοκλήρου μη βασισμένο
στον άνθρακα.
"Είναι κρίσιμο να ξέρουμε τι να ψάχνουμε για την αναζήτηση της ζωής στο
ηλιακό σύστημα. Η αναζήτηση μέχρι τώρα έχει εστιάσει την προσοχή της στην ζωή
σαν της Γης, επειδή αυτή είναι που ξέρουμε. Αλλά η ζωή που μπορεί να έχει δημιουργηθεί αλλού
θα μπορούσε να είναι τελείως διαφορετική από τη ζωή εδώ. Οι πρόοδοι καθ'
όλη τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας στη βιολογία και τη βιοχημεία
δείχνουν ότι οι βασικές προϋποθέσεις για τη ζωή μπορεί να μην είναι τόσο
συγκεκριμένες όσο νομίζαμε", τελειώνει ο καθ. Baross.
|
