physics4u - Ρεκόρ διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα

Ρεκόρ διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα

Πηγή: Guardian, 13 Μαΐου 2008

Η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ, σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους υπολογισμούς, ανανεώνοντας έτσι τους φόβους ότι η αλλαγή του κλίματος θα μπορούσε να βρεθεί εκτός ελέγχου.

Τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στη Γη είναι τα υψηλότερα εδώ και 650.000 χρόνια ή 40% πιο υψηλά από αυτά της Βιομηχανικής Επανάστασης, λέει μια Αμερικανική έκθεση

Επιστήμονες στο παρατηρητήριο Mauna Loa στη Χαβάη λένε ότι τα επίπεδα του CO2 στην ατμόσφαιρα βρίσκονται τώρα στα 387 μέρη ανά εκατομμύριο (PPM), σχεδόν 40% πάνω από τη βιομηχανική επανάσταση και τα πιο υψηλά για τα τελευταία 650.000 χρόνια.

Οι αριθμοί που δημοσιεύονται από την Εθνική Ωκεάνεια και Ατμοσφαιρική Υπηρεσία, επίσης, επιβεβαιώνουν ότι το διοξείδιο του άνθρακα, το κύριο αέριο του θερμοκηπίου, συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα γρηγορότερα από το αναμενόμενο.

Το ετήσιο μέσο ποσοστό αύξησης για το 2007 ήταν 2.14ppm - το τέταρτο έτος στα τελευταία έξι χρόνια που είδαμε ετήσια άνοδο μεγαλύτερη από 2ppm. Από το 1970 ως το 2000, η συγκέντρωση αυξήθηκε κατά περίπου 1.5ppm κάθε χρόνο, αλλά από το 2000 η ετήσια άνοδος έχει ανέβει σε ένα μέσο όρο 2.1ppm.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αύξηση θα μπορούσε να δείχνει ότι η Γη χάνει τη φυσική δυνατότητά της να απορροφήσει δισεκατομμύρια τόνων του CO2 κάθε χρόνο.

Τα μοντέλα του κλίματος υποθέτουν ότι περίπου οι μισές από τις μελλοντικές εκπομπές θα απορροφηθούν εκ νέου από τα δάση και τους ωκεανούς, αλλά οι νέοι αριθμοί επιβεβαιώνουν ότι αυτό το σενάριο μπορεί να είναι πάρα πολύ αισιόδοξο. Εάν παραμένουν οι περισσότεροι ρύποι του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αυτό σημαίνει ότι οι εκπομπές θα πρέπει να κοπούν πολύ περισσότερο απ' ό,τι προβάλλεται αυτήν την περίοδο, για να αποτραπούν τα επικίνδυνα επίπεδα της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας.

Ο Martin Parry συμπρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος σχετικά με το φαινόμενο αυτό είπε: "Παρά τη συζήτηση, η κατάσταση γίνεται ολοένα και χειρότερη. Τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται στην ατμόσφαιρα και ο ρυθμός αυτής της ανόδου επιταχύνεται. Βλέπουμε ήδη τις επιδράσεις της αλλαγής του κλίματος και η κλίμακα αυτών των φαινομένων θα επιταχύνεται, έως ότου θα αποφασίσουμε τι να κάνουμε για αυτήν."

Σε ύψος, περίπου, 3.500 μέτρων πάνω σε ένα ηφαίστειο το παρατηρητήριο Mauna Loa μετράει το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από το 1958. Θεωρείται μεταξύ των πιο αξιόπιστων παρατηρητήρίων λόγω της θέσης του, μακριά από οποιαδήποτε πιθανή πηγή αερίου που θα μπορούσε να μπερδέψει τους αισθητήρες.

Κατά τη διάρκεια δεκαετιών οι μετρήσεις του Mauna Loa, που έγινε διάσημο από το ντοκιμαντέρ του Al Gore "Μια ενοχλητική αλήθεια", παρουσιάζουν επίπεδα CO2 που αυξάνονται και που πέφτουν κάθε έτος. Αλλά παρουσιάζουν επίσης ανοδική τάση καθώς αυξάνονται οι ανθρώπινες εκπομπές στην ατμόσφαιρα.

Ο Robin Oakley, επικεφαλής της εκστρατείας για την αλλαγή του κλίματος της GREENPEACE, τονίζει: "Γινόμαστε τώρα αυτόπτες μάρτυρες μιας στιγμής κλειδί στην ιστορία της αλλαγής του κλίματος, και δεν είναι καλές ειδήσεις. Η τελευταία φορά που η ατμόσφαιρα ήταν παρόμοια ήταν τότε που οι άνθρωποι ακόμα δεν είχαν εμφανιστεί ως είδος.

Και στη συνέχεια κάνει λόγο για ριζική αλλαγή των δεδομένων: "Οι μετρήσεις του Mauna Loa είναι τόσο εφιαλτικές, που καθιστούν την κατασκευή εργοστασίων παραγωγής ενέργειας από λιθάνθρακα εγκληματική πράξη".

Παρόμοιες έρευνες που διεξήχθησαν πέρυσι αποδίδουν την πρόσφατη εκτόξευση των συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα σε τρεις κυρίως παράγοντες: στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, στην αυξανόμενη χρήση άνθρακα από την Κίνα και στη μείωση των δασικών εκτάσεων που απορροφούν τα αέρια του θερμοκηπίου. Από τους τρεις παράγοντες, ο πλέον επιβαρυντικός είναι η Κίνα, της οποίας η αλματώδης οικονομική ανάπτυξη αρκεί από μόνη της για να ακυρώσει σχεδόν όσα βήματα προόδου έχουν γίνει από τη δεκαετία του 1970 έως σήμερα.

Τρελάθηκε ο πλανήτης

Παράλληλα τα οικοσυστήματα σε όλον τον πλανήτη έχουν τρελαθεί, με τα λουλούδια να ανθίζουν πρόωρα, τα φύλλα το φθινόπωρο να αργούν να πέσουν, με τις πολικές αρκούδες να έχουν μετατραπεί σε κανιβάλους και πολλά είδη πουλιών να γεννούν τα αβγά τους πριν από το φυσιολογικό. Σε 19 χώρες παρατηρούνται αλλαγές στην ανθοφορία φυτών όπως οι φουντουκιές, οι πασχαλιές, οι μηλιές, οι φλαμουριές και οι σημύδες. Πρόωρη έκλυση γύρης στην Ολλανδία.

Η απελπιστική αυτή εικόνα της Γης που ο ίδιος ο άνθρωπος δημιούργησε, όπως επιβεβαιώνουν οι επιστήμονες, αποτυπώνεται σε δύο νέες μελέτες, τις μεγαλύτερες του είδους τους, σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές και την παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον.

Η μία από αυτές δημοσιεύτηκε στο Νature και αποδεικνύεται πλέον περίτρανα πως για την κατάσταση στην οποία έχει φθάσει ο πλανήτης μας οι κύριοι «ένοχοι» είμαστε εμείς.

Αρνητικό ρεκόρ των τελευταίων τουλάχιστον 800.000 ετών σε ό,τι αφορά τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα αποκαλύπτει μια μελέτη στους πάγους της Ανταρκτικής. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι σημερινές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου είναι 28%-124% υψηλότερες συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία 800.000 χρόνια, αναφέρουν οι ερευνητές της μιας μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης.

Οι ερευνητές αυτοί κατέληξαν στα συμπεράσματά τους μέσω της μέτρησης των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου που είχαν παγιδευθεί σε μικροσκοπικές φυσαλίδες αέρα μέσα σε στρώματα αρχαίου πάγου ως και 3.200 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Ανταρκτικής. Οι νέες ενδελεχείς μετρήσεις προσθέτουν άλλα 150.000 έτη δεδομένων στα αρχεία σχετικά με το κλίμα - ως σήμερα τέτοιου είδους στοιχεία μπορούσαμε να έχουμε ως και 650.000 χρόνια πριν, όπως είχε προκύψει από μετρήσεις σε πιο επιφανειακά στρώματα πάγου.

Παλαιότερα, λένε οι ερευνητές, οι δυνάμεις που επέφεραν αλλαγές στο κλίμα αφορούσαν μόνο φυσικές μεταβολές. Σήμερα οι δυνάμεις αυτές είναι πολύ διαφορετικές. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής έρχονται σε πλήρη συμφωνία με εκείνα που είχε δώσει πέρυσι στη δημοσιότητα η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ. Οι υπεύθυνοι της ΙΡCC είχαν κατηγορήσει τις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως αυτές που αφορούν την καύση ορυκτών καυσίμων, για την υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία, όπως ανέφεραν, αναμένεται να οδηγήσει σε περισσότερες ξηρασίες, πλημμύρες και κύματα καύσωνα τα χρόνια που έρχονται.

Η δεύτερη μελέτη που δημοσιεύεται κι αυτή στο Νature, η οποία διεξήχθη από ειδικούς 11 διαφορετικών ιδρυμάτων καλύπτοντας στοιχεία που αφορούν τα 34 τελευταία χρόνια, καταγράφει τις δραματικές μεταβολές που παρουσιάζονται σε διαφορετικά είδη φυτών και ζώων προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις ανθρωπογενείς αλλαγές του κλίματος- η ανάλυση αφορούσε περισσότερα από 800 φυσικά συστήματα και 28.800 είδη φυτών και ζώων. Όπως προέκυψε από τη μελέτη, πολλά φυτά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης παρουσιάζουν πρόωρη ανθοφορία, ενώ ζώα μεταναστεύουν σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη με χαμηλότερες θερμοκρασίες για να επιβιώσουν. Θαλάσσιοι οργανισμοί αναζητούν νέες «κατοικίες», ενώ είδη πουλιών αλλάζουν το μοτίβο της μετανάστευσής τους. Και σε αυτή τη μελέτη στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τις τρομακτικές αλλαγές στη φύση τίθεται ο άνθρωπος.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας είναι υπαίτια για το 95% των αλλαγών που εμφανίζονται στο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν το λιώσιμο των παγετώνων, τη διάβρωση του εδάφους των ακτών και την πρόωρη αποστράγγιση των ποταμών. Παράλληλα οι ολοένα και αυξανόμενες θερμοκρασίες ευθύνονται για το 90% των μεταβολών που παρατηρούνται στους ζωντανούς οργανισμούς του πλανήτη. Οπως όλα δείχνουν, η ώρα μηδέν για το περιβάλλον έχει ήδη φτάσει.

Ασία: Μεγαλύτερη του φυσιολογικού ανάπτυξη των πεύκων Σιβηρίας στη Μογγολία. Λιώσιμο του πάγου και μείωση του πάχους του στρώματός του στα ποτάμια και στις λίμνες της Μογγολίας. Μεταβολές στο μόνιμο στρώμα πάγου της Ρωσίας. Πρόωρη ανθοφορία του γίνγκο στην Ιαπωνία.
Νότια Αμερική: Μείωση των παγετώνων στο Περού. Λιώσιμο των πάγων στην Παταγονία που οδηγεί σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Αφρική: Μείωση της παραγωγικότητας του υδρόβιου οικοσυστήματος στη λίμνη Τανγκανίκα.
Αυστραλία: Πρόωρη άφιξη των μεταναστευτικών πτηνών όπως οι μυγοχάφτες και οι ριπίδουροι. Πτώση της στάθμης των νερών στην Πολιτεία της Δυτικής Βικτόριας.
Ανταρκτική: Μείωση του πληθυσμού των αυτοκρατορικών πιγκουίνων κατά 50% στην Ανταρκτική Χερσόνησο. Υποχώρηση των παγετώνων.

Πληροφορίες ΒΗΜΑ

Δείτε και τα σχετικά άρθρα

Home