Οι 12 τοποθεσίες της Γης που κινδυνεύουν περισσότερο από την αύξηση της θερμοκρασίας

Άρθρο, από την Guardian, 14 Οκτωβρίου 2004

Το κλίμα ήδη αλλάζει και υπάρχουν κάποιες περιοχές που αισθάνονται τα πρώτα καταστρεπτικά αποτελέσματα αυτής της αλλαγής του.

Τι άραγε σημαίνει για τη ζωή στον πλανήτη μας μια αύξηση στη θερμοκρασία λίγων βαθμών λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου; Τα τεράστια παγετωνικά καλύμματα μπορούν να λειώσουν, οι στάθμες της θάλασσας να ανέβουν και θα αντιμετωπίσουμε ένα νέο κλίμα, τα διάφορα είδη πρέπει να προσαρμοστούν, να μετακινηθούν ή να χαθούν. Οι ακριβείς λεπτομέρειες του τι θα συμβεί είναι προς το παρών άγνωστες.

Τώρα φαίνεται ότι το μέλλον έχει γίνει ακόμα πιο αβέβαιο. Οι επιστήμονες του κλίματος λένε ότι έχουν προσδιορίσει δωδεκάδες ευαίσθητες περιοχές σε όλο τον κόσμο, περιοχές όπου η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να επιφέρει μια ξαφνική, καταστροφική κατάρρευση των ζωτικής σημασίας οικοσυστημάτων. Οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές για πολύ καιρό και σε όλο τον κόσμο.

Μια απότομη διακοπή σε ένα ωκεάνιο ρεύμα θα μπορούσε να καταστρέψει τα ανταρκτικά αποθέματα ψαριών, ενώ η διάσπαση ενός άλλου θα μπορεί να κάνει τις θερμοκρασίες στην Ευρώπη να πέσουν. Όταν οι βροχές θα επιστρέψουν στη Σαχάρα, οι συγκομιδές θα καταστραφούν από τις ασθένειες που θα εκδηλωθούν. Εν τω μεταξύ, ένας πιο ξηρός Αμαζόνιος θα προκαλέσει τεράστια καταστροφή των τροπικών δασών, απειλώντας πολλά είδη με εξάλειψη. Η ίδια η απώλεια των δασών θα επιδεινώσει εν συνεχεία την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας.

Πριν λίγες μέρες, επιστήμονες ανέφεραν ότι μπορεί να έχουμε πολύ λίγο χρόνο για να καταπολεμήσουμε αυτή την αύξηση της θερμοκρασίας απ' όσο νομίζουμε. Μετρήσεις του διοξειδίου του άνθρακα, ένα αέριο του θερμοκηπίου, που πάρθηκαν από το παρατηρητήριο Mauna Loa, ένα βουνό σε ύψος 3.6 km στη Χαβάη, υποδεικνύουν ότι τα ατμοσφαιρικά επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα έχουν αυξηθεί αισθητά και ανεξήγητα στα προηγούμενα δύο χρόνια, φοβίζοντας τους επιστήμονες ότι θα ακολουθήσει μια ανεξέλεγκτη άνοδος. Αν και είναι πάρα πολύ νωρίς για να επιβεβαιωθεί ότι η αύξηση είναι μια γενική τάση και μη αναστρέψιμη, τα αποτελέσματα προκάλεσαν μια ανεπιθύμητη έκπληξη στους κλιματολόγους.

Για τον επόμενο αιώνα, ακόμη και το πιο ακραίο σενάριο παγκόσμιας θέρμανσης, που προβλέπεται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) - μια αύξηση 5.8ο C, φαίνεται μπροστά στην γρήγορη αλλαγή που παρατηρήθηκε στο CO2 ήπιο.

Σίγουρα όμως ο πολιτισμός μας θα έχει αρκετό χρόνο για να προστατευθεί από τις συνέπειες, ενώ και τα οικοσυστήματα θα μπορούν βαθμιαία να προσαρμοστούν; Όχι και τόσο, λένε επιστήμονες που μελετούν τις παγκόσμιες πιο αδύνατες περιοχές στον κρίκο των οικοσυστημάτων.

Ο John Schellnhuber, διευθυντής στο Κέντρο Tyndall για την Έρευνα της Αλλαγής του Κλίματος στο Νόργουιτς, διαδραμάτισε έναν βασικό ρόλο στον προσδιορισμό μιας δωδεκάδας οικοσυστημάτων, όπου η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου θα μπορεί να δημιουργήσει ξαφνική και δραματική περιβαλλοντική ζημιά. Είναι γι αυτόν η 'Αχίλλειος πτέρνα' του πλανήτη μας.

Σε μια διάσκεψη στις αρχές του 2004, ο Schellnhuber και άλλοι επιστήμονες απαίτησαν μια κοινή, παγκόσμια προσπάθεια για να ερευνηθούν τα γήινα γνωστά σημεία που κινδυνεύουν και για να ψάξουμε για νέα. Μόνο τότε, λέει, θα είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε που θα γίνουν πρώτα ορατές οι συνέπειες.

Εδώ, παρουσιάζουμε έναν κατάλογο αυτών των περιοχών του πλανήτη μας που κινδυνεύουν άμεσα και τι πρόκειται να συμβεί εάν προκληθούν καταστροφές.

Έρημος της Σαχάρας

Καταλαμβάνοντας κάπου 9 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα της βόρειας Αφρικής, η έρημος της Σαχάρας αναμένεται να μειωθεί με την αύξηση της θερμοκρασίας καθώς θα πέσουν περισσότερες βροχές φέρνοντας περισσότερη βλάστηση στις νότιες ακραίες περιοχές της.

Για αυτούς που ζουν στην άκρη της ερήμου, το εύφορο έδαφος αναμφισβήτητα θα τους ωφελήσει, αλλά η Σαχάρα διαδραματίζει έναν ευρύτερο ρόλο στην υγεία του πλανήτη. Η ξερή σκόνη που φεύγει από την έρημο, με τη βοήθεια των ισχυρών ανέμων, περιέχει κρίσιμες θρεπτικές ουσίες που εισχωρούν στον Ατλαντικό και μπορούν ακόμη να βοηθήσουν και την 'λίπανση' με θρεπτικές ουσίες τον Αμαζόνιο.

Καθώς η Σαχάρα θα γίνεται πράσινη, η ροή των θρεπτικών ουσιών προς τον ωκεανό αναμένεται να μειωθεί, περιορίζοντας έτσι τη διαθέσιμη τροφή του πλαγκτόν, ο μικρότερος οργανισμός στη θαλάσσια τροφική αλυσίδα.

Και καθώς ο πληθυσμός του πλαγκτόν θα πέφτει, οι θαλάσσιοι οργανισμοί θα μειωθούν κι αυτοί.

Αυτός δεν είναι ο μόνος πολλαπλασιαστικός αντίκτυπος. Το πλαγκτόν απορροφάει το CO2 από την ατμόσφαιρα, και έτσι βοηθάει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η παγκόσμια θερμοκρασία. Με λιγότερο πλαγκτόν, οι ωκεανοί θα δεσμεύουν λιγότερο αέριο CO2 από τη γήινη ατμόσφαιρα.

Η σκόνη από τη Σαχάρα έχει κι άλλες, λεπτότερες επιδράσεις. Όταν φυσάνε πάνω από τον Ατλαντικό τα νέφη της σκόνης από τη Σαχάρα,  ενεργούν κατά τέτοιο τρόπο που σταθεροποιούν την ατμόσφαιρα ώστε να μη γίνονται τυφώνες.

Και μια πιο πράσινη Σαχάρα θα μπορούσε να σημάνει συχνότερους ή τρομακτικούς τυφώνες που θα χτυπούν την Καραϊβική, μέρη της κεντρικής και νότιας Αμερικής καθώς και το νοτιοανατολικό μέρος των ΗΠΑ.

Εν τω μεταξύ, οι σημερινές υγρότερες περιοχές της Σαχάρας στο Σουδάν, στο Μαρόκο και στην Αλγερία θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερες επιρρεπείς σε προσβολές από ακρίδες, όπως τα σμήνη που κατέστρεψαν τις συγκομιδές φέτος σε αυτές τις περιοχές.

Δάσος της Αμαζονίου

Το δάσος του Αμαζονίου, μια έκταση σαν τη δυτική Ευρώπη, είναι μία από τις περιοχές πάνω στη Γη με μεγάλη βιοποικιλότητα. Τα μοντέλα δείχνουν ότι με την αύξηση της θερμοκρασίας θα έχουμε πτώση στις βροχές, οδηγώντας έτσι στο βαθμιαίο θάνατο των δασών και επομένως την κατάρρευση των μυριάδων οικοσυστημάτων που υποστηρίζει.

Η εξαφάνιση των ειδών είναι μόνο μία συνέπεια από έναν θερμότερο πλανήτη. Καθώς τα δέντρα θα πεθαίνουν θα πέσουν και θα σαπίσουν, απελευθερώνοντας ακόμα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Στο χειρότερο σενάριο αυτής της περίπτωσης, οι ποσότητες του CO2 που θα εκπέμπονται θα μπορούσαν να είναι του ίδιου μεγέθους με τη συνολική παραγωγή ορυκτών καυσίμων του 20ού αιώνα.

"Είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στη Γη και εάν χαθεί, θα ήταν μια απίστευτη απώλεια για τη Φύση μας. Είναι όχι μόνο μια φαντασία. Σαφώς εδώ υπάρχει μια ευπάθεια", λέει ο Schellnhuber.

Τρύπα του όζοντος

ozone arcticΔεκαετίες μετά την απαγόρευση στη χρήση των χλωροφθορανθράκων (CFC), ο κίνδυνος από την τρύπα του όζοντος παραμένει πολύ πραγματικός.

Οι επιστήμονες τώρα συμφωνούν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να ενισχύσει δραματικά την επίδραση των χημικών ουσιών στην καταστροφή του όζοντος, οι οποίες λιμνάζουν στη στρατόσφαιρα επί δεκαετίες. Σε μεγάλο ύψος, το όζον ενεργεί ως ασπίδα ενάντια στην καταστρεπτική ακτινοβολία του ήλιου. Όμως η αύξηση της θερμοκρασίας θερμαίνει τη χαμηλότερη ατμόσφαιρα και μπορεί να οδηγήσει σε ψύξη τη στρατόσφαιρα, εκεί όπου σχηματίζεται το στρώμα του όζοντος. Η ψύξη αυτού του στρώματος του αέρα έχει έναν σύνθετο πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο, αναστατώνοντας με αυτό τον τρόπο μια χημική διαδικασία που εμποδίζει το όζον να διασπαστεί. Το αποτέλεσμα είναι να χάνεται κι άλλο όζον καθώς ο κόσμος γίνεται πιο θερμός.

Αν και η τρύπα όζοντος συνδέεται συχνά με την Ανταρκτική και την Αυστραλία, η απώλεια του όζοντος λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας θα μπορούσε να προκαλέσει μια τρύπα και πάνω από την Ευρώπη.

"Αν επρόκειτο να απλωθεί πέρα από την Ανταρκτική, θα αυξανόταν ο κίνδυνος του καρκίνου του δέρματος και η τύφλωση", προειδοποιεί ο Schellnhuber.

Παγετωνικά καλύμματα της Γροιλανδίας

ΑνταρκτικήΤα παγετωνικά καλύμματα της Γροιλανδίας κρατούν περίπου 2,6 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα γλυκού νερού, που είναι περίπου το 6% του νερού του πλανήτη. Είναι επιτακτική ανάγκη αυτό το νερό να παραμείνει παγωμένο. Εάν η θερμοκρασία ανεβεί  περισσότερο από 3ο C, η Γροιλανδία είναι πιθανό να αρχίσει αργά-αργά να ξεπαγώνει, απελευθερώνοντας όλο αυτό το νερό - αυτήν την περίοδο βρίσκεται στο έδαφος - στο βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό.

Τα κλιματικά μοντέλα προτείνουν ότι μια πιο δραστική αύξηση θερμοκρασίας, κάπου 8ο C, θα μπορούσε να φέρει το λιώσιμο των παγετωνικών καλυμμάτων της Γροιλανδίας και την εξαφάνιση τους. Το λιώσιμο αυτό θα ανέβαζε κατά 7 μέτρα τη στάθμη των 7 ωκεανών και θα πλημμύριζε τις παραθαλάσσιες πόλεις σε όλη την υδρόγειο.

"Εάν τα παγετωνικά καλύμματα της Γροιλανδίας εξαφανιστούν, πιθανώς δεν θα επιστρέψουν για τα επόμενα 60.000 χρόνια", τονίζει ο Schellnhuber.

Οροπέδιο του Θιβέτ

Το ένα τέταρτο της Κίνας βρίσκεται στο οροπέδιο του Θιβέτ. Επειδή η περιοχή αυτή είναι μόνιμα κάτω από το χιόνι και τον πάγο, συμπεριφέρεται όπως ένα γιγάντιο κάτοπτρο, ανακλώντας τις ακτίνες του ήλιου πίσω στο διάστημα. Η επίδραση που έχει είναι να κρατάει χαμηλή τη θερμοκρασία της Γης, τουλάχιστον τοπικά, γιατί αφήνει να φύγει η θερμότητα.

Όμως σε ένα θερμότερο κόσμο, το λευκό χρώμα του θιβετιανού οροπέδιου θα γίνει αργά-αργά καφέ και γκρίζο από το έδαφος που θα αποκαλυφθεί. Και επειδή το έδαφος θα θερμαίνεται επειδή θα απορροφάται θερμότητα, η τήξη θα επιταχυνθεί. Τελικά το Θιβέτ θα γίνει μια πολύ θερμότερη χώρα.

Βαλβίδες αλατότητας

Σε μερικά μέρη του κόσμου από ένα στενό πέρασμα περνούν ποσότητες θαλάσσιου νερού από το ένα μέρος στο άλλο. Εάν η θάλασσα στο ένα μέρος είναι πιο αλμυρή από ό,τι στην άλλη πλευρά, τότε συμβαίνει μια ροή άλατος, θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου από το χάσμα, δημιουργώντας αυτό που οι επιστήμονες αναφέρουν ως βαλβίδα αλατότητας.

Αναμφισβήτητα η σημαντικότερη βαλβίδα αλατότητας είναι το στενό του Γιβραλτάρ, ενεργώντας ως πέρασμα θαλάσσιου αλμυρού νερού και θρεπτικών ουσιών μεταξύ της Μεσογείου και του βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού (συγκεκριμμένα από τη Μεσόγειο στον Ατλαντικό). Οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο περιοχές δίνουν αφορμή να προσαρμόζονται τα οικοσυστήματα  ιδιαίτερα στις τοπικές συνθήκες.

Όπως η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αναμένεται να αναστατώσει τα ωκεάνια ρεύματα, με τη θέρμανση των θαλασσών και την αραίωση των επιφανειακών νερών, που θα οδηγήσουν σε άλλες κυκλοφορίες του νερού, η θαλάσσια έμβια ζωή γύρω από αυτές τις βαλβίδες αλατότητας θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σημαντική μεταβολή.

"Όλα βρίσκονται σε μια ισορροπία τώρα, όλα τα οικοσυστήματα έχουν προσαρμοστεί με μια ορισμένη αλατότητα", λέει ο Schellnhuber. Εάν οι συνθήκες γύρω από τις βαλβίδες αλατότητας αλλάξουν γρήγορα, τότε αυτά τα οικοσυστήματα μπορεί να μην είναι σε θέση να προσαρμοστούν αρκετά γρήγορα και να επιζήσουν.

"Η Μεσόγειος ήδη είναι πολύ εύθραυστη. Θα μπορούσε να έχει μια εξαιρετικά αρνητική επίπτωση επί αρκετές δεκαετίες", προσθέτει ο Schellnhuber.

Ρεύμα Βόρειου Ατλαντικού


Μια παγκόσμια ωκεάνια κυκλοφορία μεταξύ του βαθιών πιο ψυχρών υδάτων και των επιφανειακών υδάτων επηρεάζει έντονα τα περιφερειακά κλίματα γύρω από όλο τον κόσμο.

Το ρεύμα του Βόρειου Ατλαντικού είναι ένα από τα ισχυρότερα ωκεάνια ρεύματα στον κόσμο, του οποίου ο πρόδρομος είναι το ρεύμα του Περσικού Κόλπου.

Λειτουργεί σαν μια μεταφορική ζώνη. Το νερό της επιφάνειας στο Βόρειο Ατλαντικό ψύχεται αρχικά από τους δυτικούς ανέμους που έρχονται από τη Βόρεια Αμερική, καθιστώντας το νερό πιο πυκνό και αλμυρό ούτως ώστε αυτό να βυθίζεται στον ωκεάνιο πυθμένα πριν κινηθεί αυτό προς τον ισημερινό. Εν συνεχεία με τη βοήθεια των ανέμων κινείται προς τα νότια και έτσι αντικαθιστά το ψυχρό νερό. Τέλος εμπλουτίζεται με θερμό νερό από τον κόλπο του Μεξικού και κινείται προς τα βόρεια του Ατλαντικού ωκεανού.

Η επίδραση του ρεύματος στο κλίμα είναι καταλυτική. Μεταφέρει στην Ευρώπη θερμότητα ίση με την ενέργεια 100.000 μεγάλων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, ανεβάζοντας τις θερμοκρασίες πάνω από 10ο C σε ορισμένες περιοχές.

Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να τα αλλάξει όλα αυτά, αν και όχι πολύ γρήγορα. Τα μοντέλα των υπολογιστών προβλέπουν ότι καθώς η παγκόσμια θερμοκρασία αυξάνεται, τόσο θα πέφτουν περισσότερες βροχές στο Βόρειο Ατλαντικό. Βαθμιαία, οι πιο δυνατές βροχές θα αραιώσουν το θαλασσινό αλμυρό νερό και θα το κάνουν να βυθίζεται ολοένα και λιγότερο, μια διαδικασία που θα μπορούσε να σταματήσει την κυκλοφορία του νερού στον Ατλαντικό.

"Αυτό φυσικά δεν θα συμβεί μέσα σε λίγες εβδομάδες, όπως στην κινηματογραφική ταινία Μετά την Επόμενη Μέρα, αλλά θα μπορούσε να συμβεί μετά από μερικές δεκαετίες", εξηγεί ο Schellnhuber.

Κατά τα προηγούμενα 50.000 χρόνια, το ρεύμα σταμάτησε τουλάχιστον επτά φορές. Η κατάρρευση του ρεύματος του Βόρειου Ατλαντικού θα χτυπούσε  πιο πολύ την Ισλανδία, τη Σκοτία και τη Νορβηγία, όπου οι θερμοκρασίες θα μπορούν να πέσουν πάνω από 10ο C. Εάν αυτό συνέβαινε σύντομα, τότε θα παρατηρούσαμε μια διαφορά. Αλλά σε 100 χρόνια, όταν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα μπορούν να ανέβουν μερικούς βαθμούς, τότε οι θερμοκρασίες θα μπορούν απλά να επανέλθουν στα σημερινά επίπεδα. Η συνολική παύση του ρεύματος του Κόλπου θα οδηγούσε σε μια γρήγορη περιφερειακή άνοδο της στάθμης της θάλασσας, περίπου, 1m κατά μήκος των ακτών της Βρετανίας καθώς ο ωκεανός θα προσαρμόζεται στην αλλαγή.

Ελ Νίνιο

Κάθε τρία με επτά χρόνια, στα ανοικτά των δυτικών ακτών της Νότιας Αμερικής κυρίως, σχηματιζόταν μια περιοχή θερμού ύδατος, σαν τον Καναδά μεγάλη. Επειδή εμφανιζόταν την εποχή των Χριστουγέννων οι περουβιανοί ψαράδες το ονόμασαν El Nino, που στα ισπανικά σημαίνει Θείο βρέφος. Στη συνέχεια η μάζα αυτή του θερμού νερού εξατμιζόταν, προκαλώντας καταρρακτώδεις βροχές στις συνήθως ξηρές βορειοδυτικές ακτές του Περού και του Ισημερινού.  Συγχρόνως, φέρνει ξηρασίες στην Ασία και την Αυστραλία. 


Πάνω: Οι συνθήκες του El Nino


Πάνω: Κανονικές συνθήκες

Σήμερα, ο όρος αναφέρεται σε μια γενική θέρμανση του κεντρικού και ασιατικού Ειρηνικού ωκεανού, προκαλώντας μια σημαντική μετατόπιση στις καιρικές συνθήκες και ειδικότερα στο δυτικό όριο του Ειρηνικού. Μερικά μοντέλα προτείνουν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να κάνει το Ελ Νίνιο όχι μόνο πιο δριμύ αλλά και συχνότερο.

Ο αντίκτυπος στη γεωργία και την παραγωγή των τροφίμων θα μπορούσε να είναι σοβαρός. Η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, η Νοτιοανατολική Ασία και η ανατολική Αυστραλία θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν καταστρεπτικές ξηρασίες, ενώ οι δυνατές βροχές και οι πλημμύρες θα αποτελέσουν αιτία προβλημάτων για τις βορειοδυτικές περιοχές της Νότιας Αμερικής.

Παγετωνικά καλύμματα της δυτικής Ανταρκτικής

Η περιοχή της ΑνταρκτικήςΤο γιγαντιαίο παγετωνικό κάλυμμα της δυτικής Ανταρκτικής δεν είναι έτοιμο να λειώσει τώρα κοντά - ο πάγος είναι μέχρι ένα χιλιόμετρο παχύς - αλλά πριν δύο χρόνια κόπηκε ένα τεράστιο χοντρό κομμάτι, μια κρηπίδα πάγου που ονομάζεται Larsen B, στην ανατολική πλευρά της Ανταρκτικής χερσονήσου και έγινε μικρά κομμάτια παγόβουνων. Σε 35 ημέρες ακριβώς, περίπου 3.250 τετραγωνικά χιλιόμετρα πάγου χάθηκαν. Το μέγεθος ολόκληρης της κρηπίδας είναι τώρα κατά προσέγγιση το 40% του μεγέθους που είχε προηγουμένως.

Μερικές προβλέψεις προτείνουν ότι το υπόλοιπο κομμάτι του στρώματος θα μπορούσε να αισθανθεί γρήγορα την άνοδο της θερμοκρασίας. Εάν λειώσει ολόκληρο το κάλυμμα του πάγου, υπολογίζεται ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας σε όλο τον κόσμο θα έφτανε τα 6 μέτρα. Ακόμα μια φορά, οι παράκτιες περιοχές θα απειλούνταν.

Αποθέσεις μεθανίου

Βαθιά μέσα στο σιβηρικό μόνιμο στρώμα του πάγου και στα ιζήματα του ωκεάνιου βυθού βρίσκονται απέραντες εκτάσεις πάγου γεμάτες με κατάλληλες δομές που φυλάσσουν μέσα τους αέριο μεθάνιο. 

Στις επικρατούσες συνθήκες με τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, ή κάτω από το βάρος των παγωμένων ωκεανών, οι δομές αυτές με το αέριο είναι σταθερές. Αλλά καθώς ανεβαίνει η παγκόσμια θερμοκρασία, οι παγωμένοι κρύσταλλοι που συγκρατούν το αέριο θα μπορούσαν να σπάσουν και να απελευθερώσουν το μεθάνιο στους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα.

Σύμφωνα με την αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία, περίπου 10 έως 11 τρισεκατομμύρια τόνοι άνθρακα είναι καλά κλεισμένοι μέσα σε αυτές τις δομές στο ωκεάνιο πάτωμα, κάπου 20 φορές τις γνωστές ποσότητες του φυσικού αερίου στον κόσμο. Μερικοί επιστήμονες θεωρούν ότι οι ξαφνικές απελευθερώσεις του μεθανίου από αυτές τις δομές γεμάτες αέριο, είχαν στο παρελθόν μια μεγάλη επίδραση στο περιβάλλον.

Και αν απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα, το μεθάνιο από αυτές τις δομές θα μπορούσε να επιδεινώσει το φαινόμενο της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας. Μερικές επιστημονικές εκτιμήσεις προτείνουν ότι αφού το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, αν συμβεί μια σημαντική απελευθέρωση του θα μπορούσε να αυξήσει την θερμοκρασία μέχρι και 25%. Το πιο πιθανό, μερικοί επιστήμονες λένε, είναι το απελευθερωμένο μεθάνιο να δηλητηριάσει τους ωκεανούς ή να οξειδωθεί και να διαλυθεί σαν διοξείδιο του άνθρακα όπως θα ανεβαίνει, που θα ήταν ακόμα τοξικό σε μερικά είδη.

Οι μουσώνες

Το Μάρτιο και τον Απρίλιο, η ινδική υποήπειρος αρχίζει να θερμαίνεται, φθάνοντας σε υψηλές θερμοκρασίες μέχρι το Μάιο. Το καυτό έδαφος δημιουργεί μια απότομη άνοδο της θερμοκρασίας μεταξύ του εδάφους και της θάλασσας προκαλώντας ανέμους από τη θάλασσα προς τη ξηρά.

Καθώς οι άνεμοι χτυπούν τα Ιμαλάια και εκτρέπονται προς τα πάνω, δημιουργούν ένα σύστημα χαμηλής πίεσης, που αναγκάζει τα σύννεφα να απελευθερώσουν τεράστιες ποσότητες νερού με τη μορφή βροχής. Ενώ στην εποχή των μουσώνων μπορεί να προκληθεί απίστευτη καταστροφή από τις πλημμύρες, οι τοπικοί πληθυσμοί προσαρμόζονται αρκετά και ως ένα ορισμένο βαθμό χρησιμοποιούν το νερό για τις καλλιέργειες τους.

Εάν η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας έχει σαν αποτέλεσμα την θέρμανση της Ινδίας ακόμη περισσότερο, η εποχή των μουσώνων θα μπορούσε να γίνει πολύ δυσκολότερη. Αυτό που πρόκειται να συμβεί θα επηρεαστεί από το επίπεδο ρύπανσης στην περιοχή. Το διοξείδιο του θείου αλλά και η σκόνη καθιστούν τα σταγονίδια της βροχής μικρότερα και έτσι ελαττώνονται οι βροχοπτώσεις. Αυτές οι ουσίες αυξάνουν επίσης την ανακλαστικότητα των νεφών, η οποία αποτρέπει το έδαφος από το να θερμαίνεται τόσο πολύ. 

Και οι δύο παράγοντες θα αποδυνάμωναν τους μουσώνες, σπέρνοντας τον όλεθρο στην ινδική γεωργία, με σοβαρές συνέπειες στην παραγωγή των τροφίμων.

Το κυκλικό ρεύμα του Ατλαντικού

Μερικοί επιστήμονες θεωρούν ότι το ατλαντικό ρεύμα προς τους πόλους, είναι το σημαντικότερο στον πλανήτη. Παρέχει, περίπου, 140 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού γύρω από την Ανταρκτική κάθε δευτερόλεπτο, αναμιγνύοντας νερό από τον Ειρηνικό, τον Ατλαντικό και τον Ινδικό ωκεανό.

Το ψυχρό επιφανειακό νερό βυθίζεται ενώ το θερμότερο νερό ανεβαίνει, φέρνοντας μαζί του ζωτικής σημασίας θρεπτικές ουσίες από νεκρό πλαγκτόν και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς που βρίσκονται στο βυθό του ωκεανού.

Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αναμένεται να δημιουργήσει περισσότερες βροχοπτώσεις πάνω από τους πόλους, οι οποίες θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την άνοδο των θρεπτικών ουσιών για διασπορά από το ατλαντικό ρεύμα προς τους πόλους.

"Για τους θαλάσσιους οργανισμούς, οποιαδήποτε αλλαγή στα ρεύματα είναι εξαιρετικά σημαντική", λέει ο Schellnhuber.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Γιατί οι τρύπες του όζοντος είναι μεγαλύτερες πάνω στους πόλους;
Η περιπέτεια του όζοντος
Οι παγετώνες στην Ανταρκτική συνεχώς μειώνονται
Το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική θα φέρει νέα Παγετωνική Εποχή;
Η αλμυρή Μεσόγειος θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια εποχή πάγου
Το φαινόμενο El Nino
Ξεκόλλησε ένα κολοσσιαίο παγόβουνο
Home