Ανακαλύφθηκε ο μικρότερος εξωπλανήτης με ακτίνα μόλις 1.7 έως
2 φορές αυτή της Γης, ενώ περιστρέφεται γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο
μας. Όμως ο κόσμος αυτός είναι πολύ πιο καυτός από τον δικό μας.
Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο COROT για την ανίχνευση του νέου
αυτού εξωπλανήτη, καθώς περνούσε μπροστά από το μητρικό του άστρο. Η
διέλευση αυτή του πλανήτη μπροστά από το άστρο μειώνει το φως του άστρου
κι έτσι τα όργανα του COROT συλλαμβάνουν αυτό το γεγονός.
Μια
καλλιτεχνική εικόνα για το πώς μειώνεται το φως από το μητρικό του άστρο
καθώς περνά ο πλανήτης μπροστά του.
Το μητρικό άστρο βρίσκεται 457 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό τού Μονόκερω, όπου ένα έτος φωτός
είναι 10 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα.
"Για πρώτη φορά, έχουμε εντοπίσει ξεκάθαρα έναν βραχώδη πλανήτη όπως
και η δική μας Γη", δήλωσε ο Malcolm Fridlund,
υπεύθυνος για το πρότζεκτ COROT. "Πρέπει τώρα να κατανοήσουμε κι άλλο αυτό το
αντικείμενο, και να συνεχίσουμε την έρευνα
για μικρότερους κόσμους, σαν τη Γη."
Και πρόσθεσε, "Η ανακάλυψη αυτή είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για
την κατανόηση του σχηματισμού και της εξέλιξης του πλανήτη μας."
Η Sara Seager, μία αστροφυσικός στο MIT που δεν συμμετείχε στην ανακάλυψη
λέει πως αυτή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα γιατί
είμαστε σε αναμονή της ανακάλυψης ενός πλανήτη που να είναι πραγματικά
βραχώδης."
Η
Seager λέει ότι για να επιβεβαιωθεί αν ένας εξωπλανήτης είναι βραχώδης, οι
επιστήμονες πρέπει να υπολογίσουν τη μάζα και την ακτίνα του (ή
συνδυασμό του μεγέθους και της πυκνότητας του, ή τη μάζα και την πυκνότητα
του).
"Φαίνεται ότι η μάζα δεν έχει υπολογιστεί με ακρίβεια
και αυτός είναι ο λόγος
για τον οποίο λένε οι αστρονόμοι ότι δεν είναι σίγουροι για την πυκνότητα,"
λέει η Seager.
"Νομίζουν όμως ότι είναι σαν τη Γη. Μπορεί να έχει νερό ή πάγο, ή θα μπορούσε να
έχει πετρώματα, αλλά
σίγουρα δεν είναι ένας αέριος γίγαντας πλανήτης."
Οι επιστήμονες του
COROT εκτιμούν ότι η μάζα του πλανήτη κυμαίνεται από 5,7 έως 11 γήινες
μάζες.
Η μεγάλη διαφορά όμως σε σχέση με τη Γη είναι ότι ο εξωπλανήτης,
COROT-Exo-7b, βρίσκεται πολύ κοντά στο αστέρι του, οπότε ολοκληρώνει την
τροχιά του γύρω από το άστρο σε 20 ώρες. Περιφέρεται σε μια απόσταση μόλις
0.015ΑU ή 2.5 εκατομμύρια χιλιόμετρα από
το άστρο του, με ταχύτητα 200km/sec.
Η θερμοκρασία του είναι πολύ υψηλή, κυμαίνεται από 1.000 έως
1.500
βαθμούς Κελσίου, γι αυτό και οι ερευνητές λένε ότι θα μπορούσε να είναι καλυμμένος
με λάβα ή υδρατμούς.
Η πυκνότητα του πλανήτη όπως είπαμε δεν έχει υπολογιστεί ακόμη, αν και οι επιστήμονες
λένε ότι μπορεί να είναι βραχώδης όπως η Γη και να καλύπτεται από υγρή λάβα.
Ο εξωπλανήτης COROT-Exo-7b μπορεί επίσης να ανήκει σε μια κατηγορία πλανητών που
πιστεύεται ότι αποτελείται από νερό και βράχους σε σχεδόν ίσες ποσότητες. Λόγω
της υψηλής θερμοκρασίας ο πλανήτης θα μπορούσε να είναι ένας πολύ καυτός και υγρός χώρος.
Πολύ λίγοι πλανήτες, από τους 340 που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα, έχουν μάζα
συγκρίσιμη με εκείνη της Γης και των άλλων γήινων πλανητών.. Αυτό συμβαίνει επειδή
οι γήινοι πλανήτες είναι
εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν.
Από τους εξωπλανήτες σαν τη Γη που έχουν εντοπιστεί μέχρι τώρα, αυτή είναι η πρώτη
φορά που χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της διέλευσης, που μπορεί να
μας δώσει τόσο τη μάζα του πλανήτη όσο και την ακτίνα. Οι άλλες μέθοδοι απλώς
αποκαλύπτουν τη μάζα του πλανήτη, εξηγεί η Seager.
Το μέγεθος όμως του πλανήτη αυτού είναι υπό αμφισβήτηση.
"Ο ισχυρισμός ότι είναι ο μικρότερος εξωπλανήτης που
έχει βρεθεί έως σήμερα δεν
είναι σωστός", δήλωσε ο θεωρητικός του σχηματισμού των πλανητών Alan Boss του
Ινστιτούτου Carnegie της Ουάσιγκτον. "Μπορεί να είναι ο μικρότερος
πλανήτης σε μάζα που
βρέθηκε μέχρι σήμερα με διέλευση μπροστά από το άστρο του, αλλά άλλες
καυτές
σούπερ-Γαίες που έχουν βρεθεί χωρίς τη μέθοδο της διέλευσης έχουν μικρότερες
μάζες."
Για παράδειγμα, προσθέτει ο ίδιος ο εξωπλανήτης Gliese 876 d έχει μίνιμουμ μάζα 5,9
γήινες μάζες, ενώ η καλύτερη εκτίμηση για την μάζα του είναι 7,5 γήινες
μάζες."
Οι περισσότερες από τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν μέχρι σήμερα είναι
έμμεσες και ευαίσθητες στη μάζα του πλανήτη, κι αυτός είναι ο λόγος που οι
μεγαλύτεροι κόσμοι είναι πιο εύκολο να εντοπιστούν.
Το διαστημόπλοιο
COROT μπορεί να μετρήσει άμεσα το μέγεθος της επιφάνειας του πλανήτη, που είναι
ένα πλεονέκτημα για τους αστρονόμους. Επιπλέον, επειδή το διαστημόπλοιο είναι στο
διάστημα, έχει μακρές περιόδους παρατήρησης χωρίς διακοπή σε σύγκριση με
τις παρατηρήσεις από το
έδαφος.
Η εσωτερική δομή του COROT-Exo-7b είναι ένα παζλ για τους επιστήμονες, καθώς
δεν είναι βέβαιοι αν είναι ένα "πλανήτης ωκεανός", ένα είδος πλανήτη
που η
ύπαρξη του οποίου δεν έχει ποτέ εξεταστεί στην πράξη έως τώρα.
Στη θεωρία, τέτοιοι πλανήτες θα έπρεπε να καλύπτονται μερικώς με πάγο και
αργότερα, όταν μετατοπίζονται προς το αστέρι τους, λιώνουν οι πάγοι οπότε
καλύπτονται με αυτό το υγρό.
|